اقدام موشکی روسیه؛ چالش اس300

تصمیم ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به لغو ممنوعیت انتقال سامانه دفاع هوایی اس 300 به ایران نشان دهنده تغییرات جدید در سیاست مسکو در قبال خاورمیانه است. این تصمیم که کمی پس از حصول چارچوب توافق هسته ای ایران بین تهران و گروه پنج بعلاوه یک اتخاذ شد در واقع لغو تحریم هایی محسوب می شود که مسکو به صورت یک جانبه در سال 2010 در تلاش برای کشاندن ایران به پای میز مذاکرات هسته ای بر ایران اعمال کرده بود.  

روسیه می خواهد مذاکرات را به بن بست بکشاند؟

مسکو از یک سو به مثابه شریک هسته‌ای ایران ضمن ابراز علاقه به تداوم همکاری‌ها، از موضع ایران به‌ویژه در اظهارات مقامات خود حمایت می‌کرند و از سویی در محافل رسمی و غیررسمی به ویژه نشست‌های شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با استناد به تعهدات و مسوولیت‌های بین‌المللی، پای قطعنامه‌های صادره علیه ایران را امضا می‌نمود.

 

آیا روسیه خود را درگیر بحران یمن می کند؟

پس از تجاوز نظامی عربستان سعودی به یمن، گمانه زنی های زیادی در خصوص موضع روسیه صورت گرفت و در این راستا اخبار ضد و نقیضی نیز منتشر شد. به نحوی که برخی از این اخبار حکایت از اعلام ضرب العجل 48 ساعته مسکو به ریاض جهت پایان دادن به درگیری ها داشت و برخی دیگر بیانگر حمایت روسیه از عربستان در تهاجم نظامی به یمن بودند. انتشار این اخبار ضد و نقیض  

روسیه و نشانگان «عملی» ضعف در هژمونی غرب

روابط روسیه و غرب که در آغاز دوره سوم ریاست‌جمهوری پوتین در فضای رکود آغاز شده بود، با تشدید تحولات در سوریه و سپس اوکراین وارد دوره‌ای از تنش مستقیم شده است. هرچند با توجه به پویایی فزاینده شرایط، نمی‌توان با قاطعیت درباره دست‌آوردهای نهایی روسیه در این دو موضوع سخن گفت، اما دست‌کم تا مقطع حاضر، این واقعیت پذیرفتنی است  

چرا روسیه تحریم فروش «اس 300» به ایران را لغو کرد؟

لغو تحریم فروش سامانه ی موشکی اس-300 روسیه نه یک تک رخداد، بلکه حلقه یی همپیوند با دیگر تحولات در روابط خارجی ایران با دیگر کشورهاست. سیاست تعاملی ایران با ارایه تصویری مثبت و سازنده از کشورمان نه تنها در رفع تنش با دیگر کشورها موفق بوده بلکه بهره مندی از سطح بالای توانمندی های راهبردی و نظامی را سهل تر کرده است.
 
  

ثمرات قمار پوتین در اوکراین

بیش از یک سال از آغاز درگیری‌ها در شرق اوکراین می‌گذرد. ممکن است ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه را نتوان پیروز این درگیری‌ها نامید اما به طور قطع او بازنده این میدان هم نیست. به گفته تحلیل‌گران، پوتین با حمایت از جدایی طلبان اوکراینی ریسک بزرگی را گردن گرفت اما توانست مقامات حامی غرب کی‌یف را برای درخواست از غرب و پشت کردن به روسیه تنبیه کند. 

تعجب عربستان از سیاست روسیه در یمن

عربستان سعودی تعجب خود را از اقدام "ناگهانی" روسیه در رابطه با تحولات یمن ابراز داشت اما در عین حال تاکید کرد از اهتمام روسیه به اوضاع انسانی یمن حمایت می کند. عبدالله المعلمی، سفیر عربستان در سازمان ملل گفت که کشورهای عربی حوزه خلیج فارس از توجه "ناگهانی" مسکو نسبت به اوضاع و تحولات یمن شگفت زده شدند اما در عین حال تاکید کرد که توجه به وضعیت انسانی در یمن را تایید می کند. 

مثلث نابسامانی در کمین روسیه

«نشنال اینترست» در گزارشی به قلم «نیکولاس گوسدف»، استاد مطالعات امنیت ملی در کالج جنگ دریایی و نویسنده کتاب «سیاست خارجی روسیه: منافع، جهت ها و بخش ها» نوشت: تحلیلگران غربی حوادث اخیر روسیه را تفسیر به نوعی نوسان به مرحله ای دیگر می کنند. هفت ماه پیش وقتی قیمت نفت بالا بود و کرملین، کریمه را بدون شلیک گلوله ای تصرف کرد اوضاع به گونه ای بود که نمی شد  

آیا اسرائیل روسیه را جایگزین آمریکا خواهد کرد؟

اندیشکده «مطالعات امنیت ملی» در جدیدترین یادداشت خودبه قلم دکتر «آزریل برمانت» به بررسی موضوع افزایش تنش‌ها در روابط میان اسرائیل و آمریکا و چرخش اسرائیل به سوی روسیه پرداخته است. در این گزارش آمده است با افزایش اختلافات اساسی میان اسرائیل و آمریکا بر سر موضوعاتی چون مذاکرات هسته‌ای ایران و فلسطین در ماه‌های اخیر، روابط میان این دو دولت تیره‌وتار شده است و اسرائیل احساس می‌کند  

معادله پیچیده روسیه و غرب در شرق اوکراین

تحولات اوکراین با همان سرعتی که شکل گرفت و به اعتراضات خشونت‌بار تبدیل و باعث سرنگونی یانوکوویچ شد، و در پی آن مداخله روسیه و الحاق شبه‌جزیره کریمه به این کشور را در پی داشت، همچنان حالت پیش‌بینی‌ناپذیری خود را حفظ کرده و پتانسیل حوادث و تغییرات بیشتر را دارد. این وضعیت ناشی از وجود متغیرهای مختلف داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی به ویژه تقابل روسیه و غرب با منافع متعارض است که پیش‌بینی تحولات را مشکل می‌کند.

 

اهمیت روزافزون جنگ سایبری در سیاست خارجی روسیه

اندیشکده مطالعات امنیت ملی رژیم صهیونیستی در گزارشی به قلم پاول روزنویگ نوشت: کشورهای بزرگ برای جنگ سایبری همچون برای جنگ متعارف سرمایه‌گذاری نمی‌کنند و در نتیجه کشور خود را مورد وسوسه هکرها قرار می‌دهند. توانایی‌های سایبری بسیار کم‌هزینه‌تر از ناوهای هواپیمابر هسته‌ای هستند. یکی از اصول در مورد دامنه‌های سایبری این است که موانع کمی برای ورود به آن وجود دارد،  

مأموریت بعدی داعش، روسیه و چین است

«تیری میسان» مؤسس پایگاه خبری – تحلیلی «ولترنت» طی مقاله‌ای ضمن تشریح مختصری از تاریخچه شکل‌گیری داعش، توضیح می‌دهد که چگونه کشورهای غربی به ویژه آمریکا همراه با ناتو با ارسال سلاح برای ارتش آزاد سوریه و گروهک‌های دیگر و همچنین طراحی ساختار فرماندهی در این گروهک‌ها، داعشی را به وجود آورده‌اند که قرار است بعدها حوزه فعالیت‌های تروریستی خود را به چین و روسیه نیز گسترش دهد.

 

روسیه به پمپ بنزین چین تبدیل خواهد شد

«پروژکت سیندیکیت» در گزارشی به قلم «جوزف نای» نوشت: گروه استراتژی آسپن که یک گروه فراحزبی متشکل از کارشناسان سیاست خارجی می باشد، توسط برنت اسکوکرافت مشاور امنیت ملی اسبق ایالات متحده و من تشکیل شده است، این گروه اخیراً با یک پرسش روبه رو شده است، این که چگونه می توان پاسخ اقدامات روسیه در اوکراین را داد. ناتو هم با همین سوال روبه رو شده است.

غرب باید در حالی در برابر ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه مقاومت کند  

آیا ایران با ذخایر نفتی و گازی خود می‌تواند روسیه را به چالش بکشد؟

آیا ایران با ذخایر نفتی و گازی خود می‌تواند روسیه را به چالش بکشد؟

مرکز نشنال اینترست در یادداشتی به قلم «پل جی. ساندرز» مدیر اجرایی این اندیشکده آمریکایی  و مشاور ارشد سابق وزارت امور خارجه در دولت «جورج بوش» نوشت: با گسترش جنگ در عراق و اوکراین، «محمد جواد ظریف»، وزیر امور خارجه ایران سفری به مسکو داشت و با «سرگی لاوروف»، همتای روسی خود دیدار کرد. علی‌رغم فقدان آشکار موافقت‌نامه‌های جدید،  

کارت «پرونده هسته‌ای ایران» در تقابل روسیه و غرب

«جدال ژئوپولیتیکی و بازی صفر روسیه و غرب در اوکراین» که با الحاق شبه‌جزیره کریمه به روسیه عمق زیادی یافته را باید «مقطعی» از جریان دائم رقابت بر سر قدرت در عرصه بین‌الملل دانست که ما بعد آن، از یک سو نحوه جدید توزیع قدرت، موازنه قوا و ترتیبات سیاسی- امنیتی در شرق اروپا و حوزه «سی‌آی‌اس» و از سوی دیگر، جایگاه روسیه، اروپا و امریکا در تعریف این ترتیبات مشخص خواهد شد(1). البته که این «تقابل مقطعی» دیر یا زود جای خود را به «همکاری» خواهد داد،  

جدال ژئوپولیتیکی و «بازی صفر» روسیه و غرب در اوکراین

تخطی از حقوق بین‌الملل، نقض حاکمیت کشورها، نادیده گرفتن محوریت سازمان ملل در حل و فصل چالش‌های بین‌المللی و استفاده از زور در عرصه بین‌الملل از جمله اصلی‌ترین انتقادات روسیه به غرب (در مفهوم کلی و منظور ائتلاف غربی به رهبری امریکا) طی سال‌های اخیر بوده  

رقابت/تقابل روسیه و غرب و ضرورت احتیاط ایران

رقابت/تقابل جزء دائمی از روابط روسیه و غرب (در مفهوم کلی و منظور ائتلاف غربی به رهبری امریکا) هستند که در فضای کشمکش دائم بر سر قدرت در سیاست بین‌الملل در زمینه‌ها و سطوح مختلف بروز بیرونی یافته و در مواقع «شدت» روابط آنها و «مرتبطین» با آنها را با بحران مواجه می‌کنند.  در شرایط حاضر، این فضا تشدید شده که از جمله دلایل آن می‌توان به تلاش طرفین برای بازتعریف مناسبات قدرت و بازتنظیم چگونگی توازن قوا در خاورمیانه اشاره کرد  

پوتین و «مسئولیت تاریخی» روسیه

ولادیمیر پوتین در سخنرانی سالانه خود در مجمع فدرال روسیه با طرح گزاره‌هایی چون؛ «روسیه در دفاع از حقوق بین‌الملل می‌خواهد رهبر باشد»، «مسئولیت تاریخی روسیه در جهان بی‌ثبات روبه افزایش است» و روسیه «یکی از تضمین‌کنندگان مهم ثبات منطقه‌ای و جهانی است»، با صراحت و آشکاری بیشتری «تمایلات جهانی» این کشور را مورد تأکید قرار داد.    

ایران و سیاست نامنسجم خاورمیانه‌ای روسیه

هرچند تحولات موسوم به «بهار عربی» برخی منافع روسیه را با چالش مواجه کرده، اما فرصت‌هایی از جمله برای تحرک‌بخشی به سیاست خاورمیانه آن نیز ایجاد کرده است. لذا، هرچند مولفه‌های قدرت روسیه رشد قابل ملاحظه‌ای نداشته، اما آشفتگی منطقه، ضعف مشهود غرب در پیشبرد اهداف خود و تمایل کشورهای این منطقه به یک نیروی موازنه‌گر، بستر نقش‌آفرینی بیشتر مسکو را فراهم کرده‌اند.  

روسیه، بهار عربی و «چالش سیستمی» در خاورمیانه

چکیده 

«بهار عربی» نه تنها سبب تحولات اجتماعی- سیاسی قابل ملاحظه در کشورهای انقلاب‌زده بوده، بلکه معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی را نیز با تغییرات ملموس مواجه کرده است. در این بین، روسیه با تأکید بر دستکاری هدفمند این تحول از سوی غرب با اهداف ماهیتاً ژئوپولیتیکی- امنیتی و حلقه‌ای از سناریوی تغییر بلندمدت نقشة خارومیانه به ضرر سایر بازیگران از جمله مسکو، بر آن شده