ثمرات قمار پوتین در اوکراین

بیش از یک سال از آغاز درگیری‌ها در شرق اوکراین می‌گذرد. ممکن است ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه را نتوان پیروز این درگیری‌ها نامید اما به طور قطع او بازنده این میدان هم نیست. به گفته تحلیل‌گران، پوتین با حمایت از جدایی طلبان اوکراینی ریسک بزرگی را گردن گرفت اما توانست مقامات حامی غرب کی‌یف را برای درخواست از غرب و پشت کردن به روسیه تنبیه کند.  
 
مهمترین نکته برای کرملین پس از آغاز این درگیری‌ها این است که الحاق کریمه و حمایت از روس زبانان شرق اوکراین باعث افزایش محبوبیت پوتین در خانه شد. براساس نتایج یک نظرسنجی که در ماه فوریه انجام گرفت، میزان حامیان پوتین برای شرکت در انتخابات سال 2018 به 57 درصد رسیده است.
 
نیکولای پتروف، یکی از اساتید مدرسه‌ عالی اقتصاد در این باره می‌گوید: چیزی که پوتین سال گذشته می‌خواست روشن بود. او می‌خواست اوکراین را محصور کرده و یا اینکه در بهترین گزینه موجود یک جنگ قابل کنترل در این کشور راه بیاندازد. وی ادامه می‌دهد: پوتین تا حد زیادی به این اهداف خود رسید.
 
اکنون در حالی یک سال از آغاز درگیری‌ها در اوکراین می‌گذرد که این کشور به شدت ویران شده، اقتصاد آن رو به زوال بوده و تکلیف عضویت آن در ناتو روشن نیست. در همین حال به گفته برخی تحلیل‌گران ناتو فعلا اوکراین را به دلیل وجود دو درگیری‌ حل نشده در داخل این کشور به عضویت نخواهد پذیرفت.
 
اگر پوتین روی این مساله حساب کرد که غرب در جهت از بین بردن تمامی روابطش با روسیه بر نمی‌آید و یا در هیچ درگیری‌ای مانند درگیری‌های دوران جنگ سرد حضور پیدا نمی‌کند باید به صراحت گفت که او اقدام درستی انجام داده است. درست است که واشنگتن همواره بر ادعاهای خود مبنی بر اعزام نیرو توسط روسیه برای کمک به جدایی طلبان اوکراین تاکید می‌کند اما تاکنون نتوانسته این مساله را بپذیرد که سلاح‌های کشنده‌ای به اوکراین ارائه دهد.
 
در مقابل آمریکا و اتحادیه اروپا تصمیم گرفتند با تشکیل جبهه‌ای متحد از طریق اعمال تحریم، فشارهایی اقتصادی بر روسیه وارد کنند اما باز هم از انجام اقداماتی مانند حذف روسیه از سیستم بانکداری سویفت خودداری کردند. براثر چنین تصمیماتی، سال گذشته اقتصاد روسیه ضربه‌هایی را متحمل شد اما اخیرا روبل این کشور دوباره در پی آرام شدن وضعیت در اوکراین و ثبات قیمت نفت در حال بازیابی وضعیت پیشین خود است.
 
اقتصاددانان پیش بینی کرده‌اند که رکود طی سال‌های آتی سایه خود را بر اقتصاد روسیه خواهد داشت اما سقوط ناگهانی وضعیت اقتصادی دیگر پایان یافته است. در همین حال بنا به اعلام کاخ کرملین، در نشانه‌ای که براساس آن می‌توان گفت روسیه در حال خارج کردن خود از انزوای غرب است، پوتین در حال تصمیم گیری درباره سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل طی پاییز سال جاری است. پوتین در صورت سفر به نیویورک پس از 10 سال حاضر به شرکت در نشست سازمان ملل شده است.
 
چنین اقدامی چند ماه پیش و در زمان سقوط هواپیمای مالزیایی در اوکراین غیرقابل تصور می‌نمود.غرب و کی‌یف ادعا می‌کنند که شورشیان تحت حمایت مسکو این هواپیما را اشتباهی ساقط کرده‌اند. در آن زمان پوتین در اقدامی برای رفع اتهامات مطرح شده با انتشار ویدئویی از غرب و کی‌یف خواست تا از این تراژدی بهره‌مندی سیاسی نکنند.
 
اما با اجرای آتش بس در اوکراین، روسیه به نظر می‌رسد که توانست بدترین شرایط را پشت سر بگذارد. این مسائل شاید بتواند سخنان تمسخرآمیز پوتین را در جشن سالگرد الحاق کریمه توضیح دهد. وی در این مراسم طی اظهاراتی عنوان کرد: روسیه بر دشواری‌هایی غلبه خواهد کرد که ما به سادگی آنها را ایجاد کرده‌ایم.
 
در این میان می‌توان ادعا کرد که پوتین پس از شتاب در مقابله با غرب بدون داشتن برنامه‌ای مشخص بسیار خوش شانس بوده است. کنستانتین کالاچف، رئیس اندیشکده گروه کارشناسان سیاسی در این باره می‌گوید: مسائلی هست که می‌توان آنها را به مشی ناپلئون نسبت داد، مسائلی مانند این جمله که بیایید وارد این ماجرا شویم بعدا تصمیم می‌گیریم که چه کنیم!
 
برخی دیگر از تحلیلگران با اشاره به روحیه رئیس جمهور فعلی روسیه معتقدند: پوتین هرگز تسلیم نمی‌شود و یا عقب نشینی نمی‌کند. روسیه به مقابله کردن با هژمونی جهانی آمریکا و اقدامات فرصت طلبانه آن ادامه می‌دهد آن هم در مسیری که توسط ارزش‌های روسیه و بدون در نظر گرفتن آمریکا و اتحادیه اروپا پیگیری خواهد شد.
 
نویسنده: آنا اسمالچنکو
منبع: ایسنا به نقل از خبرگزاری فرانسه / 5 آوریل 2015