هرچند
تفکر داعشی در خاورمیانه همچنان باقی خواهد ماند، اما با از بین رفتن
ساختار و سازمان این گروهک تروریستی در عراق و سوریه، طرفهای مختلف درگیر و
ذینفع خود را برای فضای پساداعش و چانهزنی برای گرفتن سهم بیشتر آماده
میکنند. برخی از جمله روسیه نیز تلاشها به این منظور را از ماهها پیش
آغاز کردهاند.
همگرایی ژئوپلیتیک و راهبردی میان روسیه و چین یکی از مهم ترین مسائل در عرصۀ روابط بین المللی بوده که در سال های اخیر دستخوش تحول شده است: محور پکن- مسکو به تدریج در راستای گسترش روابط دوجانبه در عرصۀ اقتصادی، سیاسی و تجاری در حال تقویت است و به پشت سر نهادن الگوی تک قطبی که بعد از پایان جنگ سرد توسط آمریکا توسعه یافته، کمک کرده است.
به گفته شاهدان عینی، در پی توافق روسیه و آمریکا پیرامون برقراری آتش بس در جنوب سوریه و برقراری رژیم عاری از تنش که تا این لحظه بدون خون ریزی و نقضی تداوم یافته، بنیامین نتانیاهو تصمیم گرفته است، بازی آشکاری را در پیش گیرد.
چشم انداز فوری بهبود قابل ملاحظه در روابط ایالات متحده و روسیه در حال حاضر به مسائلی ملموس بستگی دارد: آیا نیروهایی که توافقنامه آتش بس قبلی را در سوریه نابود کردند، موفق به انجام دوباره این کار می شوند؟ یا مطابق با آنچه آمریکایی ها بیشتر می پسندند، رویای تغییر رژیم در میان نومحافظه کاران و لیبرال ها زنده می ماند؟
کشورهای مختلف در سراسر جهان از متحدان آمریکا گرفته تا رقبای آن، پیروزی عراق بر گروه شبه نظامی دولت اسلامی و آزادسازی شهر موصل مقر این گروه را تبریک گفته اند. با وجود درگیری های پراکنده بین نیروهای امنیتی عراق و بقایای گروه جهادی، حیدر العبادی وارد موصل دومین شهر بزرگ عراق شد (بزرگ ترین شهری که دولت اسلامی در اختیار داشت) تا آزادسازی این شهر را به نیروهای مسلح تبریک بگوید و به طور رسمی شکست دولت اسلامی را اعلام کند.
تاریخ حائز اهمیت است. تلاش های روسیه به منظور نفوذ در خاورمیانه و مقابله با منافع ایالات متحده در منطقه به پیش از استقرار نیروهای خود در سوریه در سپتامبر 2015 باز می گردد. امپراتوری روسیه از قرن نوزده میلادی شروع به تعریف منافع خود در منطقه نمود. اتحادیه جماهیر شوروی نیز برای حداقل نیم قرن به تقویت نفوذ خود و ممانعت از اعمال نفوذ آمریکا و همپیمانان آن در منطقه مبادرت ورزید.
در سوریه مسائل وارد مرحله ای جدید از تنش شده که احتمال دارد، به مناقشه مستقیم میان آمریکا و ایران منجر شود. برای نمونه، واشنگتن و تهران دست به حملات نظامی متقابل در سوریه زده اند. در ابتدا، ائتلاف به سرکردگی آمریکا هواپیمای جنگنده ارتش دولتی سوریه را در اطراف شهر رقه، واقع در شمال این کشور، منهدم کرد.
جنگ هسته ای هنوز خطری بسیار واقعی و هراسناک است. اما تهدید سایبری فراگیر تهدیدی است که مقابله با آن حتی سخت تر است. جنگ سایبری لایه ای روی تنش های حاصل از دوران جنگ سرد افزوده است. جنگ سایبری ابعاد تازه ای بر تهدیدهای سیاسی محسوب شده و در مقیاس تاکتیکی، عملی و استراتژی های مهار بسیار خطرناک تر از سایر جنگ ها است. اینها جدیدترین سلاح های از راه درو هستند: کامیپیوترها.
این تصور مطرح است که جنگ در سوریه قالب جدیدی به خود می گیرد: امریکا و ایران این کشور رنج کشیده را به عرصه رویارویی خود تبدیل می کنند. واشنگتن قاطعانه، مشارکت مستقیم خود در جنگ داخلی سوریه را افزایش می دهد. ١٨ ژوئن نیروی هوایی ائتلاف بین المللی (به رهبری امریکا) هواپیمای نظامی ارتش سوریه را منهدم کرد که ظاهرا، قصد داشت، قوای مخالفان را بمباران کند.
هرچند
قدرتهای فرامنطقهای سهم خود را از سفره تنشهای فزاینده و چندلایه در
خاورمیانه برده و میبرند، اما این تنشها برای کشورهای منطقه جز هدررفت
منابع انسانی و مادی بهرهای نداشته و نخواهد داشت. توقف، تأخیر و نامتقارن
شدن سیاستهای توسعهای این کشورها یکی از آسیبهای میان و بلندمدتِ دور
ناتمام تنشها است.
فهرست مطالب 1) درباب اصطلاح "همکاری راهبردی" 2) همکاری ایران-روسیه؛ فقدان اعتماد 3) منافع ایران و روسیه در منطقه دریای خزر؛ حوزه ای برای همکاری یا رقابت؟ 4) منافع ایران و روسیه در سوریه
مواضع داعش در سوریه و عراق آشکارا رو به نابودی اند. شبه نظامیان این گروهک فعالیت خود را در دیگر جبهه ها افزایش داده اند – نبرد میان باندهای اسلام گرایان و ارتش فیلیپین، وقوع عملیات تروریستی در بریتانیای کبیر و اکنون نیز در ایران. آیا میان آنها ارتباطی وجود دارد؟
کارشناسان بحث و بررسی پیرامون نتایج سفر دونالد ترامپ به خاورمیانه را ادامه می دهند. تشکیل بلوک عرب – اسرائیل علیه ایران تا چه حد محتمل است؟ چرا رویکرد واشنگتن و تهران در قبال حل و فصل مسئله فلسطین – اسرائیل یکسان است؟ چگونه «تهدید ایران» آمریکا را در تعیین سیاست خود در خاورمیانه کمک می کند؟ یاکوف کدمی، رئیس سابق سرویس اطلاعاتی اسرائیل موسوم به «ناتیف»، به این پرسش ها و دیگر پرسش های نشریه «پراودا رو» پاسخ داد.
دونالد تاسک، رئیس شورای اروپا پس از دیدار با دونالد ترامپ گفت که دو طرف دیدگاه های متفاوتی در قبال روسیه دارند. اگرچه جزئیات این تفاوت فاش نشده است اما می توان با خیال راحت فرض کرد که ترامپ با وجود تمام مشکلات رسوایی اش در خانه در رابطه با روسیه، مواضعی نزدیک تر به مسکو نسبت به تاسک داشته باشد.
این شرکت گازی روسی به فعالیت خود در حوزه پارس جنوبی ادامه خواهد داد.
شرکت «گاز پروم» قصد دارد، با شرکت ملی نفت و گاز ایران توافق مربوط به احداث کارخانه تولید گاز مایع در ایران را امضا کند که از حوزه پارس جنوبی گاز لازم را دریافت خواهد کرد. دو منبع آشنا با پروژه های این شرکت گازی این خبر را در اختیار نشریه «ایزوستیا» قرار دادند.
حسن روحانی بعد از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری، فورا، میان دو آتش واقع شد. از یک سو، آیت الله های اصول گرا چوب لای چرخش می گذارند و از سوی دیگر، در خارج از کشور، پرزیدنت ترامپ تلاش می کند، علیه ایران اتحاد نظامی به اصطلاح «ناتوی عربی» را تشکیل دهد. آیا روحانی موفق خواهد شد، با ترامپ زبان مشترکی بیابد و در مورد اجرای اصلاحات رادیکالی در داخل کشور به قراری برسد؟
روسیه ماه ها به دنبال راهی برای خروج از جنگ سوریه بوده است. روسیه به دنبال یک تدبیر استراتژیک راهگشا است که بتواند هم از منافع خود در سوریه محافظت و هم از گیر کردن در باتلاق جنگ اجتناب کند. برای رسیدن به این هدف، روسیه در آخرین دور مذاکرات صلح در قزاقستان طرح «مناطق عاری از تنش» را ارائه داد.
نظر به درک پوتین از قدرت نرم، مداخله روسیه در انتخابات ریاست جهوری ایالات متحده در سال 2016 و حمله سایبری روسیه به سرورهای کمپین امانوئل ماکرون، نباید کسی را غافلگیری کند. پوتین پیش از انتخاب دوباره در سال 2012 به یکی از روزنامه های مسکو گفته بود که " قدرت نرم مجموعه ای ابزارها و شیوه ها برای دستیابی به اهداف سیاست خارجی بدون استفاده از زور است، از طریق اطلاعات و دیگر ابزار نفوذ."
با سخت تر شدن رابطه چین با کره شمالی، روسیه تمرکز خود را بر شبه جزیره کره افزایش داده و آماده است تا روابط خود را با همسایه جدافتاده قوی تر کند. پکن قصد دارد فشار را بر کره شمالی در مورد برنامه تسلیحات اتمی افزایش دهد و روسیه منتظر است تا از این درگیری ها منفعت کسب کند. تعمیق روابط کرملین و دخالت در کره شمالی می تواد برای آنها ابزاری دیگر برای رویارویی گسترده تر با غرب فراهم کند.
نیمه دوم قرن 19 زمانی که آسیای مرکزی به عرصه «بازی بزرگ» میان امپراطوریهای روسیه و بریتانیا تبدیل شد، رویدادهایی که در آسیای مرکزی به وقوع پیوست در تمام جهان مورد توجه قرار گرفت. در آن زمان بسیاری گمان میکردند که کشمکشهای محلی در گردنههای پامیر و هندوکش میان قبایل محلی وفادار به لندن و پتربورگ، قادر به تعیین سرنوشت سیاسی کره زمین است.