مطالعات ایران و روسیه

سیاست خارجی و بین‌الملل

مطالعات ایران و روسیه

سیاست خارجی و بین‌الملل

سوریه: موضوعی برای دیپلماسی منفعت محور

توافق نافرجام واشنگتن ـ مسکو بر سر سوریه چند هفته ای است که دیپلماسی آمریکا را به دست انداز انداخته است. گرچه به لحاظ تاریخی ایالات متحده وقتی با هدف کسب منافع کلیدی درگیر دیپلماسی هوشمندانه می شود، موفقیت های دیپلماتیک چشمگیری داشته است. اتحاد صلح آمیز مجدد آلمان، از سرگیری روابط با چین، و ایجاد ائتلافی در جنگ اول خلیج فارس از جمله دستاوردهای دیپلماسی منافع محور ایالات متحده بوده است. 
ادامه مطلب ...

جنگ سوریه و تلاش روسیه برای تحقق بلندپروازی های ابرقدرتی

اگر شما دو نقشه از سوریه را در دست بگیرید- یکی نقشه اواخر سپتامبر یعنی زمانی که روسیه وارد سوریه شد و دیگری نقشه امروز- خواهید دید که خطوط نبرد خیلی شبیه به هم است. روسیه توانسته منافع خود را فریز کند و همان منافعی که در گذشته داشت را در جای خود نگه دارد. هزاران سورتی پرواز، هزاران کشته و ماه‌ها دیپلماسی نتوانست منافع این کشور را بیش از آنچه هست افزایش دهد. جنگ در وضعیت بن‌بست‌ و مناطق کلیدی در کنترل شورشیان و نیروهای حامی دولت است. 
ادامه مطلب ...

ایران و روسیه شرکای استراتژیک هستند؟

مذاکرات آمریکا و روسیه برای آتش بس در سوریه و واکنش های مبهم مقامات ایرانی از سخنگوی وزارت خارجه گرفته تا معاون سیاسی منطقه ای بار دیگر این ابهام را بوجود آورد که چهارچوب روابط و هماهنگی ایران با روسیه در سوریه بر چه مبنایی استوار است؟
 
ادامه مطلب ...

از بد به بدتر در سوریه

در حالت ایده‌آل، مسکو به دنبال چهره‌ای مانند احمد قدیروف در میان مخالفان سنی است (فرمانده‌ای شورشی و مایل به تغییر) تا بازی را تغییر دهد، با حکومت اسد متحد شود و در ازای آن، یک موقعیت تضمین شده برای یک ایالت محلی خودمختار دریافت کند.
 
ادامه مطلب ...

محور ایرانی - روسی

«ولی نصر» رییس دانشکده مطالعات پیشرفته بین المللی  دانشگاه جانز هاپکینز که مقالات زیادی را درباره ایران و تشیع نوشته و یکی از مشاوران اوباما در حوزه خاورمیانه بوده است در مقاله تازه خود در روزنامه نیویورک تایمز به موضوع اتحاد ایران و روسیه پرداخته است. او در یادداشت خود تحت عنوان "محور ایرانی – روسی" می نویسد:«آتش بس در سوریه خبری خوش است. اما نباید اجازه داده شود که به توسعه خطرناک روابط نظامی میان ایران و روسیه بیانجامد؛  
ادامه مطلب ...

جزئیات کامل توافق روسیه و آمریکا درباره سوریه

پیش‌نویس توافق همکاری نظامی که شب گذشته میان آمریکا و روسیه تصویب شد و مسئولان آمریکایی آن را به گروه‌های مخالف سوری فرستادند، شامل عقبگرد واشنگتن از پیش‌نویسی است که فرستاده آمریکا چند روز قبل به مخالفان سوری فرستاد در حالی که این پیش‌نویس مخالفان را به این امر ترغیب می‌کند که جبهه النصره را از مناطق تحت تصرف خود طرد کنند تا آماج حملات آمریکا و روسیه قرار نگیرند. 
ادامه مطلب ...

محور ترکیه، روسیه و ایران

از زمان وقوع کودتای شکست‌خورده در ترکیه در اواسط ژوئیه، تحولی بزرگ در توازن قدرت در خاورمیانه روی داده؛ تحولی که تقریبا هیچ‌کس در واشنگتن توجهی به آن ندارد. ترکیه و ایران به طور همزمان به روسیه متمایل شده در حالی که روسیه نیز در حال گسترش دامنه نظامی و استراتژیک خود است؛ رویکردی که به زیان ایالات‌متحده و متحدانش است.  
ادامه مطلب ...

تعاملات جدید نزدیک روسیه با ایران به چه معناست؟

خبرگزاری آمریکایی «یونایتد پرس اینترنشنال» با انتشار گزارشی در پایگاه اینترنتی خود نوشت: حضور خلبانان روس در پایگاه هوایی همدان، یکی از شهرهای ایران، نه تصادفیست و نه اینکه تنها به‌دلیل آزادسازی شهر حلب سوریه است. پرواز بمب‌افکن‌های روسیه از پایگاه هوایی شهید نوژه نتیجه سلسله رویدادهایی است که به ایجاد شرایط کاملاً جدید در بخش شرقی منطقه خاورمیانه انجامید.
 
ادامه مطلب ...

ائتلاف با روسیه: آغاز مسیر جدید سیاست خارجی ایران؟

25 مرداد 95 روز مهمی در تاریخ سیاست خارجی ایران خواهد بود، زیرا برای نخستین بار در سه دهه اخیر این کشور گام عملی مهمی به سوی "ائتلاف" با یک قدرت بزرگ برداشت. از آنجا که این رفتار استراتژیک نوپدید می تواند بر موقعیت ایران در سیاست بین الملل تاثیرات مهمی برجای بگذارد، نیازمند تبیین است. ائتلاف از منظر این مقاله به مذاکره و توافق گروهی از تصمیم گیران بر سر اقدام هماهنگ برای نیل به هدفی مشترک اطلاق می شود.  ادامه مطلب ...

چرا بمب‌افکن‌های روسیه از همدان به سوریه حمله کردند؟

رسانه‌های روسی به نقل از وزارت دفاع این کشور گفته‌اند که بمب‌افکن‌های این کشور در خاک ایران مستقر شده‌اند و با پرواز از این کشور مواضع داعش و جبهه نصرت (فتح الشام) را در مناطقی از سوریه بمباران کرده‌اند. این برای نخسین بار پس از جنگ جهانی دوم است که نیروهای نظامی یک کشور خارجی چنین همکاری نزدیک نظامی با ایران دارند و حتی از خاک این کشور برای حملات هوایی خود استفاده می‌کنند. این نوشته به چند پرسش درباره این اقدام پاسخ می‌دهد.
 
ادامه مطلب ...

دیدار پوتین و اردوغان و آینده سوریه

رابرت فیسک، تحلیل‌گر مشهور انگلیسی در مقاله‌ای در نشریه ایندیپندنت درباره سفر رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه به سن‌پترزبورگ برای دیدار با ولادیمیر پوتین، همتای روس‌اش می‌نویسد: «اکنون سلطان (اردوغان) دست به سفری زده تا با تزار (پوتین) در تخت سلطنتی سن پترزبورگ دیدار کند. خلیفه دمشق (بشار اسد) در حالی از سوریه این اتفاق را مشاهده می‌کند که معتقد است سیاست حزب بعث بار دیگر ارزش خود را نشان داده است.
 
ادامه مطلب ...

نباید بیش از این به پوتین در سوریه اعتماد کرد

بیشتر از یک ماه است که 'جان کری' وزیر خارجه آمریکا در حال فشار وارد آوردن بر (دولت) 'ولادیمیر پوتین' رئیس جمهور روسیه است تا او را ملزم به قبول توافقی در مورد سوریه کند؛ توافقی که برای مسکو هم می تواند معامله ای دلنشین باشد. این توافق خواست قدیمی روسیه را اجابت می کند و به مسکو این امتیاز را می دهد که در عملیات مشترک بمباران مواضع شورشیانی که تروریست تشخیص داده شده اند، مشارکت کند.
 
ادامه مطلب ...

بازنگری ترکیه و روسیه در نقش خود در سوریه

در تاریخ جنگ پنج ساله سوریه تغییر مواضع اندکی از سوی بازیگران اصلی وجود داشته است. اما تغییر موضع اخیر ترکیه، بزرگ ترین حامی شورشیان سوری، می تواند به عنوان یکی از این دوران ها تلقی شود. وقتی رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، با نامه عذرخواهی خود در مورد سرنگون ساختن جنگنده روسیه در سال گذشته، تسلیم درخواست روسیه شد، چنین می توان نتیجه گرفت که شاید ترکیه قصد دارد تا موضع خود درباره سوریه را ملایم تر سازد.
 
ادامه مطلب ...

چرایی تقویت روابط نتانیاهو و پوتین

رابرت دانین اخیرا در مقاله ای اظهار کرد که نخست وزیر اسرائیل و رئیس جمهوری روسیه رابطه دوجانبه بسیار خوبی برقرار کرده اند و این رابطه حتی از روابط آنها به طور جداگانه با آمریکا هم بهتر است. در واقع رابطه این دو علاوه بر این که در سطح کلی خوب بوده، در سطح مقامات عالی رتبه نیز حکایت از صمیمیت و نزدیکی دارد. روابط دوستانه در سطح رهبران عالی رتبه به شخصیت و تمایلات فردی رهبران بستگی دارد. این موضوع بدون شک در مورد انتقادات زیادی که در آمریکا نسبت به عملکرد اوباما برای هدایت روابط دوجانبه با اسرائیل مطرح شده، صحیح است.  
ادامه مطلب ...

آیا بازیگران اصلی (روسیه و امریکا) در حال تغییر راهبرد در سوریه هستند؟

آیا بازیگران اصلی (روسیه و امریکا) در حال تغییر راهبرد در سوریه هستند؟

چندی پیش نامه‌ای از سوی ۵۱ دیپلمات آمریکایی در انتقاد از سیاست‌های باراک اوباما در سوریه نوشته و منتشر شد که به نظر می‌رسد، با رویکرد روسیه در سوریه در تضاد بوده است. اخیراً نشانه‌هایی از نارضایتی در پایتخت‌های دو کشور در مورد سیاست‌هایشان در سوریه قابل مشاهده است.  
ادامه مطلب ...

نوبت بازی با پوتین؛ چرا امریکا امیدی به توقف جنگ در سوریه ندارد

در میان موانع بسیاری که غرب برای پایان دادن به جنگ در سوریه و کاستن از دامنه بحران پناهجویان در پیش دارد، احتمالاً بزرگ ترین و سخت ترین آن از میان رفتن تعهد ایالات متحده و روسیه برای پایان دادن به درگیری ها در این کشور است. رمز و رازها نسبت به منافع ایالات متحده در سوریه کمتر است. به رغم آنچه که شنیده اید، برای دولت باراک اوباما بحران سوریه چیزی جز یک چالش ناخوشایند نیست که کاخ سفید را با شرایط دشواری روبه رو کرده است.  
ادامه مطلب ...

استفاده روسیه از اهرم مهاجران برای بی‌ثبات کردن اروپا

برخی از مقامات اروپایی دست روسیه را در وقوع بحران آوارگان می بینند و کرملین را به تشدید احساسات ضد اسلامی که به نفع احزاب دست راستی است و منجر به تضعیف اتحادیه اروپا می شود، متهم می کنند.

حتی قبل از حمله تروریستی اخیر در بروکسل، احساسات ضدمسلمانان و ضدآوارگان در اروپا در حال افزایش بود.  
ادامه مطلب ...

سوریه، نمایش قدرت نظامی «موثر» روسیه و دورنمای آینده

روسیه طی شش‌ماه گذشته، منازعه و نبرد جاری در سوریه را به نمایشگاهی برای قدرت نظامی مستحکم خود تبدیل کرد، و همسایگان این کشور در این شرایط با علاقه وافری به تماشای آن نشسته بودند. این شش ماه یک فرصت تمام عیار برای ارزیابی قابلیت‌های رزمی روسیه بود، که شامل مواردی همچون موشک‌های کروز دریاپایه، توانایی‌های بهبودیافته آماد و لجستیک و واحدهای ویژه علمیاتی بود. همچنین نشان دهنده ضعف‌های روس‌ها نیز بود.
 
ادامه مطلب ...

کدام باتلاق؟ روسیه حتی با خروج [از سوریه] گامی به جلو برمی‌دارد

پنج سال است که باراک اوباما با قاطعیت این موضوع را که ایالات متحده بدون افتادن در باتلاق می‌تواند در سوریه دخالت کند و معادلۀ میدان نبرد را تغییر دهد، رد کرده است. اما حالا ظاهراً ولادیمیر پوتین دقیقاً همین کار را کرده است. رهبر روسیه روز دوشنبه اعلام کرده که بخش عمده‌ای از نیروهایش را از سوریه خارج کرد. او با این کار نه تنها باعث شگفتی کاخ شد، که پیش بینی اوباما مبنی بر اینکه روسیه به شدت چوب ماجراجویی‌های نظامیش را خواهد خورد را نیز نقش بر آب کرد.  ادامه مطلب ...

جنگ سوریه و نگرانی پوتین از ایران

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، با دستور خروج بخش عمده نیروهای روسی از سوریه، جهان را شگفت زده کرد. حتی تحلیلگران نظامی نیز کاملا از این اتفاق شوکه شدند. خود من، گمان می کردم که تمامی نیروهای حامی رژیم بشار اسد، پس از تازه کردن نفس، دوباره حملات خود را از سر خواهند گرفت. اما چه اتفاقی افتاد؟
 
ادامه مطلب ...