مطالعات ایران و روسیه

سیاست خارجی و بین‌الملل

مطالعات ایران و روسیه

سیاست خارجی و بین‌الملل

چرا استالین کشور اسرائیل را تأسیس کرد؟

نتیجه رأی گیری در سازمان ملل متحد در سال 1947 در رابطه با تقسیم فلسطین به دو کشور —عربی و یهودی- حتی رهبران آینده اسرائیل را متعجب ساخت. خیلی ها می دانستند که استالین در پشت این تصمیم قرار دارد. استالین می خواست کشور اسرائیل با پایتخت آن در اورشلیم تأسیس شود.  ادامه مطلب ...

لابی یهود در روابط روسیه و اسرائیل

تعدّد دیدارهای مقامات ارشد روسیه و اسرائیل از جمله تواتر ملاقات‌های نتانیاهو و پوتین یکی از مصادیق خاص‌بودگی روابط این دو کشور است که شاید برای هیچ شریک دیگر مسکو این تعدد مصداق نداشته باشد. نتانیاهو برای چندمین بار طی ماه‌های اخیر و پس از حادثه دخالت اسرائیل در ساقط شدن هواپیمای ایل-20 روسیه به دیدار پوتین خواهد رفت.   ادامه مطلب ...

غرب از نگاه روسیه

یکی از مفاهیمی که در ایران بسیار مطرح شده و می شود، غیر قابل پیش بینی بودن روس هاست. اما این مفهوم از کجا نشأت گرفته است؟ چنانچه نگاهی به سیاست های روسی بیفکنیم در خواهیم یافت که خود روس ها هم با این مسئله یعنی غرب درگیر بوده اند؛  

ادامه مطلب ...

نیاز به برنامه‌ریزی برای دوره پساپوتین

ولادیمیر پوتین اعلام کرده که برای انتخابات در ماه مارس آینده کاندید خواهد شد. او با چالشی جدی روبه رو نیست و بک دوره شش ساله دیگر در انتظار او خواهد بود. هیچ کدام از اینها شوکه کننده نیست اما این سوال را ایجاد می کند که روسیه به کدام سمت می رود و چگونه می توان با آن تعامل کرد.
 
ادامه مطلب ...

تاثیرات مثبت و منفی انقلاب اکتبر روسیه بر افغانستان

اکتبر امسال، یکصدمین سالگرد انقلاب روسیه بود که همانند انقلاب کبیر فرانسه، آغازگر تحولات ژرف سیاسی و اجتماعی بزرگی در روسیه و کشورهای دیگر جهان شد. افغانستان هم از این انقلاب تاثیر فراوانی پذیرفت. از میان انبوهی از بحث‌ها که در این زمینه وجود دارد، از دو صاحب‌نظر در مورد تاثیر مثبت انقلاب اکتبر بر افغانستان پرسیده‌ایم و پنج نکته‌ای را که این دو صاحب نظر تاحدی در مورد آنها اتفاق نظر داشتند در اینجا بازگو می‌کنیم.   ادامه مطلب ...

روابط تاریخی ایران و روسیه (8)

خبرگزاری "اسپوتنیک" فارسی در هفتمین قسمت از بررسی روابط تاریخی ایران و روسیه طی گفتگو با ولادیمیر ساژین به بررسی این روابط پس از پایان جنگ جهانی دوم طی دهه های 50 تا 70 قرن بیستم پرداخته است؛

ولادیمیر ساژین، خاورشناس و کارشناس امور سیاسی در این رابطه می گوید:
 
ادامه مطلب ...

روابط تاریخی ایران و روسیه (7)

خبرگزاری "اسپوتنیک" فارسی در هفتمین قسمت از بررسی روابط تاریخی ایران و روسیه طی گفتگو با ولادیمیر ساژین به بررسی چرایی ورود نیروهای شوروی در 23 اوت 1941 به شمال ایران پرداخته است؛

علت ورود ارتش شوروی به خاک ایران بنا به اسناد رسمی عبارت از: "به منظور تامین امنیت مرزها از وجود خرابکاران آلمانیِ تحت حمایت دولت ایران و برای جلوگیری از حملات نیروهای ایرانی علیه مرزهای ما،  
ادامه مطلب ...

چرا همگرایی در فضای پساشوروی سختتر از تصور کرملین است

الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهوری بلاروس در یک ماراتن مطبوعاتی هفت ساعته و در کنفرانسش تیترهای رسانه ها را ساخت. او آشکارا آینده اتحادیه اقتصادی اوراسیا به رهبری روسیه را زیر سوال برد و عنوان کرد که رابطه مسکو ـ مینسک دیگر تضمین شده نیست.
 
ادامه مطلب ...

روابط تاریخی ایران و روسیه (6)

خبرگزاری "اسپوتنیک" فارسی در ششمین قسمت از بررسی روابط تاریخی ایران و روسیه طی گفتگو با ولادیمیر ساژین به پیامدهای انقلاب اکتبر 1917 روسیه برای ایران پرداخته است؛

بنا به عقیده بسیارى از محققین علوم اجتماعى، تاریخ بشریت شاهد وقوع سه انقلاب بزرگ بوده که توانسته روند تاریخ را تغییر دهد.  
ادامه مطلب ...

روابط تاریخی ایران و روسیه (5)

خبرگزاری "اسپوتنیک" فارسی در پنجمین قسمت از بررسی روابط تاریخی تهران و مسکو طی گفتگو با ولادیمیر ساژین به تحولات مرتبط با ورود نیروهای شوروی و بریتانیا به خاک ایران در اوت 1941 پرداخته است؛

"22 ژوئن1941 آلمان نازی بدون اعلام جنگ و با نقض پیمان عدم تجاوز، بی رحمانه به خاک اتحاد شوروی حمله کرد.  
ادامه مطلب ...

روابط تاریخی ایران و روسیه (4)

خبرگزاری "اسپوتنیک" فارسی به مناسبت درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی در چهارمین قسمت از بررسی روابط تاریخی تهران و مسکو طی گفتگو با ولادیمیر ساژین به تعاملات میان ایران و شوروی/روسیه در دوره آقای هاشمی پرداخته است.
 
ادامه مطلب ...

پوتین و احیاء امپراتوری سقوط کرده شوروی

"روسیه برگشته است". این جمله را اخیرا ژنرال کورتیس اسکاپاروتی فرمانده عالی ناتو بیان کرد- و درست می‌گفت. به لطف بودجه نظامی در حال رشد و افزایش نگران‌کننده میزان تمرینات نظامی در نزدیکی مرزهای ناتو، روسیه بعد از یک وقفه بیست‌وپنج ساله، باری دیگر به بازی قدرت سیاسی بازگشته است.
 
ادامه مطلب ...

چه می‌شد اگر گورباچف با کودتا برکنار می‌شد؟

«جایی هست که بتوانیم خصوصی صحبت کنیم؟» غروب نوزدهم می ۱۹۸۳، خانه یوجین ویلن، وزیر کشاورزی کانادا در امهرست‌برگ انتاریو. وزیر به افتخار دیدار هیات روس از کانادا مهمانی شام بزرگی ترتیب داده اما برایش کاری فوری پیش‌آمده و فعلاً خبری از او نیست. سرپرستی هیات را میخائیل گورباچف، وزیر کشاورزی ۵۲ ساله اتحاد جماهیر شوروی برعهده دارد.
 
ادامه مطلب ...

تفاوت های سوریه و افغانستان (برای روسیه)

ساده لوحی خواهد بود اگر باور کنیم که روسیه در سوریه با همان سرنوشتی مواجه می شود که در قرن گذشته در افغانستان با آن مواجه شد. شرایط دگرگون شده و ائتلاف ها تغییر کرده است. جنگ سرد به پایان رسیده و نکته دیگر این که، خود روسیه هم دیگر اتحاد جماهیر شوروی سابق نیست. در نتیجه، هر کس روی غرق شدن روس ها در باتلاق سوریه مانند غرق شدنشان در گذشته در باتلاق افغانستان حساب باز کرده؛ مانند کسی است که فیل و فنجان را با هم مقایسه کند.  
ادامه مطلب ...

معمای توسعه و امنیت در روسیه

معمولا میان توسعه و امنیت ارتباط پیچیده ای وجود دارد. دولتها همواره به میزان مناسبی از امنیت نیاز دارند و امنیت شرط مهمی برای هر برنامه دیگری است و بدون امنیت اساسا سخن گفتن از توسعه یا هر موضوع دیگری مشکل است. اما امنیت بدون توسعه در بلند مدت پایه های قدرتمندی و بقا و امنیت ملی را شدیدا تهدید می کند. لذا برای تامین امنیت ملی بطور بنیادی و بلند مدت حتما داشتن برنامه ای موفقیت آمیز در موضوع توسعه ضروریست.  
ادامه مطلب ...

اگر روسیه فروبپاشد؛ خطرات دوره پساپوتین

چند دهه پیش، شوروی و ایالات متحده دو ابرقدرت جهان محسوب می‌شدند. مدتی بعد اتفاقاتی روی داد که منجر به فروپاشی شوروی شد. حال اگر چنین اتفاقی برای روسیه بیفتد، عواقب آن چه خواهد بود؟ سه حالت را برای آینده روسیه می‌‎توان پیش‌بینی کرد. حالت اول این است که روسیه در همین وضعیت کنونی بماند. در حالت دوم روسیه بزرگتر و قدرتمندتر خواهد شد که شاید این اتفاق برای برخی از کشورهای جهان ناخوشایند باشد.  
ادامه مطلب ...

دانلود کتاب: "ت‍اری‍خ‌ روس‍ی‍ه‌ ش‍وروی‌ (جلد اول)"

ت‍اری‍خ‌ روس‍ی‍ه‌ ش‍وروی‌ (جلد اول)


نویسنده: ای‌. اچ‌. ک‍ار

مترجم: نجف دریابندری

ن‍ش‍ر؛ زن‍ده‌رود‬‏‫، تهران، ۱۳۷۱


لینک دانلود؛ اینجا

پوتین و «مسئولیت تاریخی» روسیه

ولادیمیر پوتین در سخنرانی سالانه خود در مجمع فدرال روسیه با طرح گزاره‌هایی چون؛ «روسیه در دفاع از حقوق بین‌الملل می‌خواهد رهبر باشد»، «مسئولیت تاریخی روسیه در جهان بی‌ثبات روبه افزایش است» و روسیه «یکی از تضمین‌کنندگان مهم ثبات منطقه‌ای و جهانی است»، با صراحت و آشکاری بیشتری «تمایلات جهانی» این کشور را مورد تأکید قرار داد.    
ادامه مطلب ...

چیستی اندیشة «قدرت بزرگ» در سیاست خارجی روسیه

چکیده
غم از دست رفتن عظمت دوره‌های تزاری و شوروی را می‌توان یکی از معدود نقاط اشتراک طیف‌های متنوع فعال در روندهای سیاسی- اجتماعی روسیة پساشوروی دانست. این احساس که در قالب آرمان تبدیل روسیه به یک «قدرت بزرگ» نمود مشهودی یافته،  
ادامه مطلب ...