مطالعات ایران و روسیه

سیاست خارجی و بین‌الملل

مطالعات ایران و روسیه

سیاست خارجی و بین‌الملل

بیست سال با پوتین؛ سیاست خارجی روسیه چگونه تغییر کرده است؟

بیست سال از زمانی که ولادیمیر پوتین به نخست‌وزیری روسیه رسید می‌گذرد و اگر چه شاید کمتر کسی در آن روز می‌توانست پیش‌بینی کند، اما اکنون او به مهمترین نماد تاریخ دو دهه اخیر روسیه و اساساً دوره بعد از فروپاشی شوروی در بلوک شرق تبدیل شده است. 

ادامه مطلب ...

زمان اشباع لنینیست ها

در هفته‌های اخیر مسکو و هنگ کنگ شاهد تظاهرات ضد دولتی بوده است. یک کارشناس روس با استناد به این تظاهرات گفته است که دوران حکمرانی روسای جمهور فعلی روسیه و چین به پایان خود نزدیک شده است. ولادیمیر پوتین و همتای چینی‌اش، شی جین پینگ، در سال‌های اخیر، در داخل، سیاست‌هایی در پیش گرفتند که برخی ناظران آن‌ها را تلاشی برای یکپارچه‌سازی قدرت قلمداد کردند.  

ادامه مطلب ...

بیست سالگی تسلط پوتین بر روسیه؛ آیا او سقوط خواهد کرد؟

۹ اوت ۱۹۹۹، تاریخ روسیه برای همیشه عوض شد. بوریس یلتسین، رئیس‌جمهور وقت روسیه، رئیس سابق سازمان اطلاعات داخلی، یعنی ولادیمیر پوتین را به‌عنوان کفیل نخست‌وزیری منصوب کرد. ظاهرا به نظر می‌رسید که این انتصاب یک انتصاب موقتی و کوتاه‌مدت باشد. اسلاف پوتین تنها چند ماه در این سمت دوام می‌آوردند و یلتسین دیده بود که به‌دنبال فروپاشی مالی در اوت ۱۹۹۸، سه نخست‌وزیر دیگر هم آمدند و رفتند.  ادامه مطلب ...

آیا این استاد دانشگاه مدافع امریکایی پوتین است؟

معمولاً اساتید دانشگاه‌های مشهور در دنیای علوم انسانی دو دسته‌اند: یا به‌خاطر کارهای علمی وزین و نظریه‌پردازی‌های قدرتمندشان نام‌بردار می‌شوند، یا به‌دلیلِ حضور رسانه‌ای و نوشته‌های ژورنالیستی‌شان. استیون کوهن، روسیه‌شناس آمریکایی، از معدود چهره‌هایی است که در هر دو حوزه پرسروصدا بوده است.  
 
ادامه مطلب ...

نیاز به برنامه‌ریزی برای دوره پساپوتین

ولادیمیر پوتین اعلام کرده که برای انتخابات در ماه مارس آینده کاندید خواهد شد. او با چالشی جدی روبه رو نیست و بک دوره شش ساله دیگر در انتظار او خواهد بود. هیچ کدام از اینها شوکه کننده نیست اما این سوال را ایجاد می کند که روسیه به کدام سمت می رود و چگونه می توان با آن تعامل کرد.
 
ادامه مطلب ...

پاشنه آشیل نظام پوتین

اقتدار ولادیمیر پوتین ضعیف تر از آن است که به نظر می رسد. در حقیقت، پایه قدرت پوتین، یعنی تعاملات اقتصادی با دیگر کشورها در عوض حمایت سیاسی که در طی نسل گذشته تبدیل به عضو ثابت مناسبات سیاسی این کشور شده، تهدید اصلی برای بقای سیاسی وی محسوب می شود. دلیل این امر ساده است:   ادامه مطلب ...

پوتین چیزی برای عرضه به ترامپ ندارد

پیش و بلافاصله پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا، کرملین ابراز خشنودی و رضایت کرد. با این حال، دونالد ترامپ تمایل اندکی به همکاری با روسیه نشان می دهد. علت این امر چیست؟

از هفته ها پیش، بحث روسیه مهم ترین مسئله در آمریکا می باشد. با این حال، تنها در سیاست داخلی به این موضوع پرداخته می شود.  
ادامه مطلب ...

ظهور طبقه "ضدنخبه" می‌تواند روسیه را به جهت جدیدی سوق دهد

تغییرات سیاسی در روسیه، ممکن است نهایتاً از سوی طبقه "ضدنخبه" حاصل شوند (از سوی افرادی که پیشاپیش در رژیم فعلی در پست های رده بالا قرار دارند و به خوبی در طبقه حاکم انسجام یافته اند). ناظران صحنه سیاسی روسیه، مرتباً در جستجوی نشانه هایی در ارتباط با این موضوع هستند که تغییر سیاسی از کجا به وجود خواهد آمد.
 
ادامه مطلب ...

الکساندر دوگین؛ فیلسوف روسی که پوتین، بانون و ترکیه را به هم ارتبط می دهد

الکساندر دوگین؛ فیلسوف روسی که پوتین، بانون و ترکیه را به هم ارتبط می دهد

گفته می شود «الکساندر دوگین»، فیلسوف و اندیشمند شهیر روسی نقشی کلیدی و تا حد زیادی مخفی در ایجاد ارتباط بین روسیه و ترکیه ایفا کرده؛ مساله ای که توسط یک مقام ارشد آنکارا نیز تایید شده است.  
ادامه مطلب ...

ایران زیر کنترل پوتین

روسیه و ایران اتحاد بی سابقه، اما در عین حال حساس و آسیب پذیری را در خاورمیانه ایجاد کرده اند. همکاری دو کشور در تضمین بقای حکومت بشار اسد و  بازپس گیری بخش های شرقی حلب از دست شورشیان سوری نقشی محوری و اساسی را ایفا کرده است. جنگنده ها و بمب افکن های روسی نیز در این مدت، برای بمباران اهداف و مواضع شورشیان سوری از پایگاه های هوایی ایران استفاده کرده اند. 
ادامه مطلب ...

کیسینجر، معتمد دیرینه پوتین به ترامپ نزدیک می شود

در دهه ١٩٩٠، هنری کیسینجر وزیر امور خارجه پیشین آمریکا که اکنون در نقش مشاور بین المللی فعالیت می کند با یک فرد جوان و مرموز روس روبرو شد و برای پی بردن به سوابق وی پرسش های فراوانی را با وی در میان گذاشت. بر اساس شرح حالی که پوتین در سال ٢٠٠٠ با عنوان "نفر اول" درباره خود نوشته است پس از ساعت ها گفتگو، رهبر آن زمان روسیه که چهره ای ناشناخته بود، سر انجام به کیسینجر گفت که پیش از این برای دستگاه اطلاعاتی کار می کرده است. 
ادامه مطلب ...

آیا سال 2017 برای ولادیمیر پوتین مثبت خواهد بود؟

جهان در سال 2016 در جهت منافع پوتین پیش رفت. برای مثال دونالد ترامپ که از گزینه‌های مورد حمایت پوتین بود، به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا انتخاب شد و همانطور که روسیه انتظار داشت، انگلیس از اتحادیه اروپا خارج شد. احتمالاً برای روسیه سال آینده بهتر از امسال رقم بخورد؛ زیرا در انتخابات پیش روی فرانسه، آلمان و ایتالیا احتمال پیروزی نامزدهای تحت حمایت روسیه بسیار زیاد است. 
ادامه مطلب ...

دلیل واقعی رویکرد مثبت پوتین به ترامپ

انتخابات ریاست ‌جمهوری آمریکا به نوعی روسیه را هم درگیر کرد. ولادیمیر پوتین در وصف دونالد ترامپ از عباراتی زیبا استفاده می‌کرد و متقابلا هم ترامپ از پوتین و سیاست‌هایش تعریف می‌کرد. در حقیقت ترامپ بخشی از آرایش را مدیون تعابیری است که در مورد پوتین به کار برده، «وی را رهبری قوی برای مسکو توصیف کرد»، شخصی که با تمام قوا در برابر همجنس‌گرایان ایستاد.  
ادامه مطلب ...

مشکل بزرگ پوتین؛ آمریکا دیگر دشمن روسیه نیست!

"حالا که یک فرد نومحافظه‌کار کاخ سفید را در آمریکا به دست آورده، اکنون کرملین دورنمای سختی برای تطبیق دادن خود با وضعیت به وجود آمده خواهد داشت." شبکه تلویزیونی دولتی روسیه 24، دو روز قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شمارش معکوسی را با ساعت و دقیقه تا زمان برگزاری انتخابات نشان می‌داد.
 
ادامه مطلب ...

ماه عسل نامعلوم بین پوتین و ترامپ

از نظر رئیس جمهور روسیه از عادی شدن روابط با آمریکا «راهی طولانی و دشوار خواهد بود.» پس از سرخوشی ناشی از حذف جناح دمکرات، که در روسیه به عنوان نیروی متخاصم در نظر گرفته می شود، تردید آغاز شده است. سرگئی مارکف، کارشناس سیاسی نزدیک به کرملین و نماینده سابق حزب حاکم روسیه متحد، در مصاحبه با رادیوی پژواک مسکو گفت: «ترامپ و پوتین مردسالار هستند.»
 
ادامه مطلب ...

امید پوتین به برانگیختن اعتراضات اوراسیایی در آمریکا

در پاییز سال ٢٠٠٤ میلادی، ولادیمیر پوتین ضربه ای خورد که هیچ گاه فراموش نکرده است. انتخاب همراه با تقلب رئیس جمهور طرفدار کرملین در اوکراین که پوتین به طور مستقیم و با گستاخی آن را مهندسی کرده بود، با شورش جمعی مردم به هم خورد. اتفاقی که به "انقلاب نارنجی" موسوم شد، الگویی از مقاومت در برابر انتخابات سازشکارانه را در حکومت های استبدادی اورآسیا (یعنی در قرقیزستان، بلاروس، آذربایجان و در سال ٢٠١٢ میلادی در خود روسیه) ایجاد کرد.  ادامه مطلب ...

پوتین و احیاء امپراتوری سقوط کرده شوروی

"روسیه برگشته است". این جمله را اخیرا ژنرال کورتیس اسکاپاروتی فرمانده عالی ناتو بیان کرد- و درست می‌گفت. به لطف بودجه نظامی در حال رشد و افزایش نگران‌کننده میزان تمرینات نظامی در نزدیکی مرزهای ناتو، روسیه بعد از یک وقفه بیست‌وپنج ساله، باری دیگر به بازی قدرت سیاسی بازگشته است.
 
ادامه مطلب ...

بمب خوشه ای؛ روسیه چگونه اداره می شود

زمانی که ولادیمیر پوتین ناشناخته در سال 2000 بر سر قدرت آمد، یک ستون نویس مسائل امور خارجه این سوال را پرسید: «آقای پوتین کیست؟» اینک بیش از 16 سال از قدرت‌نمایی پوتین می‌گذرد و جای این سوال مطرح می‌شود که «کدام "آقای پوتین،" آقای پوتین واقعی است؟»  
 
ادامه مطلب ...

چگونه یک فاشیست روس در انتخابات امریکا دخالت می کند

زمانی ولادیمیر پوتین فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی را یک " فاجعه ژئوپلیتیک" خواند. اما امروز متفکر سیاسی‌ای که بیشترین تأثیر را بر پوتین دارد ولادیمیر لنین، بنیان‌گذار نظام کمونیستی نیست، بلکه ایوان ایلین، پیامبر فاشیسم روسی است. بیش از شصت سال است که این فیلسوف سیاسی درگذشته است، اما ایده‌هایش در روسیه‌ی پس از شوروی زندگی جدیدی گرفته است. پس از سال 1991، کتاب‌هایش دوباره منتشر شدند.  
ادامه مطلب ...

چرا پوتین به دنبال احیاء «ک‌گ‌ب» است و چرا احتمالاً از این اقدام متضرر می‌شود

چرا پوتین به دنبال احیاء «ک‌گ‌ب» است و چرا احتمالاً از این اقدام متضرر می‌شود

یک روزنامه پرنفوذ روسی گزارش داده که ولادیمیر پوتین در نظر دارد آژانس های امنیت داخلی، سرویس اطلاعات خارجی و سرویس های حفاظتی را در هم ادغام کرده و آژانس اطلاعاتی و امنیتی بزرگی را ایجاد کند که به نوعی بازتولید همان «ک‌گ‌ب» سابق اتحاد جماهیر شوروی است.  
ادامه مطلب ...