مطالعات ایران و روسیه

سیاست خارجی و بین‌الملل

مطالعات ایران و روسیه

سیاست خارجی و بین‌الملل

روسیه چگونه برای جنگ جهانی سوم آماده می شود

در این مقاله قصد داریم نگاهی به تحرکات روسیه در قبال غرب بی‌اندازیم. اما ابتدا باید محدوده فعالیت روسیه را ترسیم کنیم. بهتر است با بررسی سیاست‌های انگلیسی-صهیونیستی در قبال روسیه شروع کنیم.
 
ادامه مطلب ...

"ویژگی‌ها و کارکرد «اتاق‌های فکر» در روسیه"

"کانون‌های تفکر روسیه"

نویسنده:
دکتر جهانگیر کرمی و رقیه کرامتی نیا
منبع: مرکز پژوهش های مجلس / شهریور 1394

لینک دریافت فایل پی دی اف: اینجا
  ادامه مطلب ...

استقرار بخش‌های جدید سامانه ضدموشکی و ضرورت آمادگی ایران و روسیه

استقرار بخش‌های جدید سامانه موشکی امریکا و ضرورت آمادگی ایران و روسیه

آژانس دفاع موشکی و کمپانی ریتیون در حال آزمایش و ساخت نوعی موشک اس ام - ٣ هستند که قادر است موشک های بالستیک تهدید کننده ای را که از فضا به جو زمین نزدیک می شوند، ردیابی و نابود سازد.  
ادامه مطلب ...

"روسیه: رانت منابع طبیعی و توان رقابت"

"روسیه: رانت منابع طبیعی و توان رقابت"


این مقاله در مورد «آسیب شناسی رانت و اقتصاد رانتی-نفتی روسیه» تهیه شده است.

برای دریافت ترجمه کامل اینجا را کلیک کنید (42 صفحه).

 

ادامه مطلب ...

بلندپروازی‌های هسته‌ای روسیه در خاورمیانه

چندسال پیش چشم‌انداز انرژی هسته‌ای خاورمیانه رو به افول بود. بی‌ثباتی سیاسی، سرمایه‌گذاری بلندمدت در زیرساخت هسته‌ای صلح‌آمیز را پرخطر می‌کرد، اما اکنون دست‌کم در خاورمیانه به نظر می‌رسد انرژی هسته‌ای رونق خود را بازیافته است. برای مثال زمانی که خیزش‌های مردمی در سال 2011 در مصر شروع شد، این کشور در حال بررسی مراحل نهای پیشنهاد ساخت راکتورها بود. این طرح‌ها بلافاصله از سوی دولت موقت بعدی به بایگانی سپرده شد. هم‌چنین گداخت نیروگاه هسته‌ای فوکوشیما داییچی ژاپن در سال 2011 اعتماد عمومی نسبت به ایمنی انرژی هسته‌ای را در سراسر جهان متزلزل کرد 
ادامه مطلب ...

رویکرد روسیه به مسئله استقلال کُردها

زمانی که روسیه و آمریکا به بحث و گفتگو درباره این که آتش بس واقعی در سوریه چگونه می تواند باشد، ادامه می دهند، مسکو بر این نکته تأکید می کند که کُردها باید در گفتگو های صلح ژنو حاضر باشند. این پیشنهاد، در اصل، پیشنهاد مشترک مخالفان میانه رو سوری و واشنگتن است که آنکارا با آن مخالفت می کند. در همین زمان، موضع روسیه درباره کُردها با آن چه به نظر می رسد، تفاوت ظریفی دارد. تصمیم گیرندگان روسی در روابط خود با کُردها با دو روایت اصلی روبرو هستند که وضعیت دشواری را ایجاد می کنند. 
ادامه مطلب ...

اجتناب از جنگ سرد جدید با روسیه

چرا دو مانور تحریک کننده روسیه در هفته گذشته، ناوشکن آمریکایی در دریای بالتیک و هواپیمای آمریکایی در آسمان بین المللی در آن نزدیکی را هدف قرار داده بود؟ فارن پالیسی در تحلیلی به قلم جیمز استاوریدز، بازنشسته ارتش آمریکا به افزایش احتمال رویارویی روسیه با آمریکا و راهکارهای آمریکا برای مقابله با این کشور پرداخته است:
 
ادامه مطلب ...

کرملین کدام را ترجیح می‌دهد؛ کلینتون یا ترامپ؟

به نظر می رسد دو نامزد پیشتاز انتخابات آمریکا، کلینتون و ترامپ در صورت انتخاب شدن رویکردهای متفاوتی نسبت به روسیه در پیش بگیرند. در حال حاضر کرملین با نگاهی عملگرا هر دو نامزد را بررسی می کند. نامزد جمهوری خواه، دونالد ترامپ و همتای دموکراتش هیلاری کلینتون به نبرد نهایی انتخاب رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا وارد می شوند. هر یک از آن ها نگاه متفاوتی به آینده روابط با روسیه دارد، در نتیجه تعیین چگونگی توسعه روابط در طول چند سال آینده را برای کرملین دشوار می سازد.  ادامه مطلب ...

جنگ‌های نیابتی و اقدامات تحریک‌آمیز؛ روابط روسیه و آمریکا سردتر می‌شود

جنگ‌های نیابتی و اقدامات تحریک‌آمیز؛ روابط روسیه و آمریکا سردتر می‌شود

25 آوریل در قلب مسکو برای لحظه‌ای زودگذر، بن بست تلخ میان روسیه و آمریکا کنار گذاشته می‌شود. این روز هفتاد و یکمین سالروز به هم رسیدن نیروهای آمریکا و شوروی سابق در جنگ جهانی دوم در 25 آوریل 1945 در پل تورگا بر روی رودخانه "الب" (البه) است که در آن نقطه آلمان نازی به دو قسمت تقسیم شد.  
ادامه مطلب ...

مثلث فریب ایران، روسیه و اسرائیل

ایران در شرایط پیچیده منطقه ای خواستار برقراری روابطی بهتر با مسکو حتی در زمانی است که روس ها عملیات اطلاعاتی مشترک خود را با اسرائیل در سوریه گسترش داده اند. بر اساس این گزارش، علی لاریجانی رئیس پارلمان ایران از دیرباز از حامیان برقراری روابطی بهتر با روس ها بوده است. از این رو، سخنان اخیر او در گفتگو با خبرگزاری ایتارتاس روسیه که در آن از «گرایش ایران به سوی شرق و به ویژه به سوی روسیه سخن گفت»، جای تعجب ندارد.  
ادامه مطلب ...

معرفی کتاب (مجموعه مقالات): «چشم‌انداز روابط ایران و روسیه»

روابط ایران و روسیه در دوران پس از فروپاشی شوروی فارغ از ضرورت‌های ناشی از همجواری جغرافیایی، سوابق تاریخی و نیازهای اقتصادی، به‌دلیل موقعیت ویژه‌ای که هریک از دو کشور در عرصه سیاست بین‌الملل دارند، ازسوی محافل بین‌المللی مورد توجه خاصی قرار داشته است. در همکاری‌های ایران و روسیه ابعاد بسیاری دخالت دارند. علاوه‌بر وضعیت ژئوپلیتیک، عوامل دیگری نیز وجود دارند که بر روابط دو کشور تأثیر مستقیم می‌گذارند.   ادامه مطلب ...

ائتلاف ایران و روسیه ضعیف‌تر از آنی است که تصور می‌شود

روابط روسیه و ایران با شروع همکاری در میدان جنگ سوریه وارد مرحله تازه ای شده است. اخیرا مقاله ای در دیلی بیست با مضمون «علاقه» پوتین به ایران چاپ شد، و مقاله ای دیگر در المانیتور پیش بینی کرد که همکاری ها از مرز سوریه فراتر خواهد رفت و «مسکو با همکاری ایران و حزب الله تلاش می کند نقش منطقه ای خود را گسترش دهد.» با این حال همکاری روسیه با ایران در عرصه های مختلفی چندان که به نظر می رسد قوی نیست، و این رابطه در خود محدودیت هایی دارد که حتی شامل مسائلی می شود که به نظر باید باعث تقویت همکاری ها شود.
 
ادامه مطلب ...

قره‌باغ صحنه درگیری ترکیه و روسیه؟

اساسا بعید است منطقه قره باغ به میدان نزاع روسیه و ترکیه بدل شود، کمااینکه در طول بیش از دو دهه گذشته اینگونه نبوده است. روسیه صرفا از ارمنستان برای جلوگیری از تقویت روند همگرایی آذربایجان با غرب  و جذب این کشور ذیل ساختارهای اقتصادی و امنیتی مشترک المنافع از قبیل اتحادیه اقتصادی اورآسیا و پیمان امنیت دسته جمعی و کاهش نفوذ ترکیه در قفقاز جنوبی به ویژه در آذربایجان بهره می برد. اما به دلیل اقدامات سلبی و نه ایجابی در این راستا تا کنون آنگونه که باید موفق نشده است.   ادامه مطلب ...

ایران و اصل موازنه و مهار در سیاست خاورمیانه‌ای روسیه

هرچند روسیه با سلف شورویایی خود بسیار متفاوت است و داشته‌های آن امکان رقابت/تقابل همه‌جانبه با غرب را نمی‌دهد، اما مقوله حفظ «توازن» هم از منظر امنیتی و هم به لحاظ هویتی همچنان برای آن مهم است. اهتمام به این اصل را می‌توان در مواجهه سخت مسکو با گسترش ناتو به شرق، سپر ضدموشکی، دست‌اندازی به حوزه «سی‌آی‌اس» و توسعه‌طلبی‌های غرب در خاورمیانه دید.  
ادامه مطلب ...

استفاده روسیه از اهرم مهاجران برای بی‌ثبات کردن اروپا

برخی از مقامات اروپایی دست روسیه را در وقوع بحران آوارگان می بینند و کرملین را به تشدید احساسات ضد اسلامی که به نفع احزاب دست راستی است و منجر به تضعیف اتحادیه اروپا می شود، متهم می کنند.

حتی قبل از حمله تروریستی اخیر در بروکسل، احساسات ضدمسلمانان و ضدآوارگان در اروپا در حال افزایش بود.  
ادامه مطلب ...

سوریه، نمایش قدرت نظامی «موثر» روسیه و دورنمای آینده

روسیه طی شش‌ماه گذشته، منازعه و نبرد جاری در سوریه را به نمایشگاهی برای قدرت نظامی مستحکم خود تبدیل کرد، و همسایگان این کشور در این شرایط با علاقه وافری به تماشای آن نشسته بودند. این شش ماه یک فرصت تمام عیار برای ارزیابی قابلیت‌های رزمی روسیه بود، که شامل مواردی همچون موشک‌های کروز دریاپایه، توانایی‌های بهبودیافته آماد و لجستیک و واحدهای ویژه علمیاتی بود. همچنین نشان دهنده ضعف‌های روس‌ها نیز بود.
 
ادامه مطلب ...

کدام باتلاق؟ روسیه حتی با خروج [از سوریه] گامی به جلو برمی‌دارد

پنج سال است که باراک اوباما با قاطعیت این موضوع را که ایالات متحده بدون افتادن در باتلاق می‌تواند در سوریه دخالت کند و معادلۀ میدان نبرد را تغییر دهد، رد کرده است. اما حالا ظاهراً ولادیمیر پوتین دقیقاً همین کار را کرده است. رهبر روسیه روز دوشنبه اعلام کرده که بخش عمده‌ای از نیروهایش را از سوریه خارج کرد. او با این کار نه تنها باعث شگفتی کاخ شد، که پیش بینی اوباما مبنی بر اینکه روسیه به شدت چوب ماجراجویی‌های نظامیش را خواهد خورد را نیز نقش بر آب کرد.  ادامه مطلب ...

جنگ سوریه و نگرانی پوتین از ایران

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، با دستور خروج بخش عمده نیروهای روسی از سوریه، جهان را شگفت زده کرد. حتی تحلیلگران نظامی نیز کاملا از این اتفاق شوکه شدند. خود من، گمان می کردم که تمامی نیروهای حامی رژیم بشار اسد، پس از تازه کردن نفس، دوباره حملات خود را از سر خواهند گرفت. اما چه اتفاقی افتاد؟
 
ادامه مطلب ...

"بررسی دلایل خروج [بخشی] از نیروهای روسیه از سوریه"

دکتر جهانگیر کرمی استاد دانشگاه تهران و کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو گفت: «تصمیم اخیر پوتین برای خروج نیروهای روس از سوریه را باید در شرایط زمانی کنونی دنبال کرد چرا که بعد از برقراری آتش بس در سوریه نیروی هوایی روسیه کار زیادی برای انجام در سوریه نداشتند.»
 
ادامه مطلب ...

شطرنج سیاسی: چرا نیروهای روسیه از سوریه می روند؟

تصمیم ولادیمیر پوتین درباره خروج ناگهانی بخش اصلی نیروهای روسیه از سوریه جهان را غافلگیر کرد. از جمله کارکشته ترین کارشناسان نظامی در خود روسیه را هم. چه کسی فکر می کرد که روسیه در اوج موفقیتش در کارزار سوریه میدان را رها کند و برگردد؟
 
ادامه مطلب ...