مطالعات ایران و روسیه

سیاست خارجی و بین‌الملل

مطالعات ایران و روسیه

سیاست خارجی و بین‌الملل

مثلث فریب ایران، روسیه و اسرائیل

ایران در شرایط پیچیده منطقه ای خواستار برقراری روابطی بهتر با مسکو حتی در زمانی است که روس ها عملیات اطلاعاتی مشترک خود را با اسرائیل در سوریه گسترش داده اند. بر اساس این گزارش، علی لاریجانی رئیس پارلمان ایران از دیرباز از حامیان برقراری روابطی بهتر با روس ها بوده است. از این رو، سخنان اخیر او در گفتگو با خبرگزاری ایتارتاس روسیه که در آن از «گرایش ایران به سوی شرق و به ویژه به سوی روسیه سخن گفت»، جای تعجب ندارد.  
ادامه مطلب ...

معرفی کتاب (مجموعه مقالات): «چشم‌انداز روابط ایران و روسیه»

روابط ایران و روسیه در دوران پس از فروپاشی شوروی فارغ از ضرورت‌های ناشی از همجواری جغرافیایی، سوابق تاریخی و نیازهای اقتصادی، به‌دلیل موقعیت ویژه‌ای که هریک از دو کشور در عرصه سیاست بین‌الملل دارند، ازسوی محافل بین‌المللی مورد توجه خاصی قرار داشته است. در همکاری‌های ایران و روسیه ابعاد بسیاری دخالت دارند. علاوه‌بر وضعیت ژئوپلیتیک، عوامل دیگری نیز وجود دارند که بر روابط دو کشور تأثیر مستقیم می‌گذارند.   ادامه مطلب ...

ائتلاف ایران و روسیه ضعیف‌تر از آنی است که تصور می‌شود

روابط روسیه و ایران با شروع همکاری در میدان جنگ سوریه وارد مرحله تازه ای شده است. اخیرا مقاله ای در دیلی بیست با مضمون «علاقه» پوتین به ایران چاپ شد، و مقاله ای دیگر در المانیتور پیش بینی کرد که همکاری ها از مرز سوریه فراتر خواهد رفت و «مسکو با همکاری ایران و حزب الله تلاش می کند نقش منطقه ای خود را گسترش دهد.» با این حال همکاری روسیه با ایران در عرصه های مختلفی چندان که به نظر می رسد قوی نیست، و این رابطه در خود محدودیت هایی دارد که حتی شامل مسائلی می شود که به نظر باید باعث تقویت همکاری ها شود.
 
ادامه مطلب ...

ایران و اصل موازنه و مهار در سیاست خاورمیانه‌ای روسیه

هرچند روسیه با سلف شورویایی خود بسیار متفاوت است و داشته‌های آن امکان رقابت/تقابل همه‌جانبه با غرب را نمی‌دهد، اما مقوله حفظ «توازن» هم از منظر امنیتی و هم به لحاظ هویتی همچنان برای آن مهم است. اهتمام به این اصل را می‌توان در مواجهه سخت مسکو با گسترش ناتو به شرق، سپر ضدموشکی، دست‌اندازی به حوزه «سی‌آی‌اس» و توسعه‌طلبی‌های غرب در خاورمیانه دید.  
ادامه مطلب ...

جنگ سوریه و نگرانی پوتین از ایران

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، با دستور خروج بخش عمده نیروهای روسی از سوریه، جهان را شگفت زده کرد. حتی تحلیلگران نظامی نیز کاملا از این اتفاق شوکه شدند. خود من، گمان می کردم که تمامی نیروهای حامی رژیم بشار اسد، پس از تازه کردن نفس، دوباره حملات خود را از سر خواهند گرفت. اما چه اتفاقی افتاد؟
 
ادامه مطلب ...

بازی روس ها با کارت «اس 300» همچنان ادامه دارد

فروش و انتقال سیستم دفاع ضد موشکی اس 300 روسیه به ایران به داستانی تبدیل شده که هر روز قسمتی از این داستان با روایت های مختلفی در محافل داخلی و بین المللی نقل می شود. مقامات دو کشور ایران و روسیه نیز در مورد انتقال این سامانه دفاعی اظهارنظرهای متفاوتی انجام مطرح کرده اند.
 
ادامه مطلب ...

توافق «مرده»، دیپلماسی نفتی روسیه و عربستان و آینده بازار

«فوربس انرژی» در مقاله ای به قلم دکتر دیوید اندرو واینبرگ نوشت: عربستان سعودی و روسیه بزرگ‌ترین صادرکنندگان نفت جهان بر سر افزایش بهای نفت به توافق رسیدند و به همراه قطر و ونزوئلا متعهد شدند میزان تولید را تثبیت کنند. اما توافق قدرت‌های نفتی ممکن است هرگز رنگ روز را نبیند زیرا مشروط به آن است که سایر تولیدکنندگان عمده محدودیت‌های مشابهی را بپذیرند. 
ادامه مطلب ...

انتظارات روسیه از ایران پساتحریم

حمایت مشترک از حکومت بشار اسد، اتحاد سیاسی رو به رشد مسکو و تهران را بیش از پیش نمایان کرده است. در مقابل میزان همکاری اقتصادی میان دو کشور از نظر تاریخی بسیار مختصر بوده است: تجارت میان دو کشور در سال ۲۰۱۴ به ۶۸/۱ میلیارد دلار رسید و تنها ۲/۰% از کل تجارت خارجی روسیه را در برمی‌گرفت. با این همه اکنون که تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران لغو شده و روسیه بسیاری از شرکای تجاری خود را از دست داده است،   ادامه مطلب ...

افزایش نقش نظامی ایران (با سلاح های روسی)

اندیشکده استراتفور در یادداشتی نوشت: ایران دارای بزرگترین نیروی نظامی خاورمیانه است، اما این نیروها لزوماً در منطقه بهترین نیستند. اینکه ایران حتی بتواند رقبای منطقه‌ای خود را تهدید کند، حداقل با فناوری‌ای که در اختیار دارد، واقعاً تا حدی جای تعجب دارد: دهه‌ها تحریم مانع از آن شده که تهران بتواند به شکلی مؤثر تسلیحات و تجهیزات نظامی خود را ارتقاء دهد و از کشورهایی که آنها را رقیب می‌پندارد بسیار عقب‌تر است.  
ادامه مطلب ...

توافق با ایران الگوی مناسبی برای تفاهم با روسیه نیست

اگر روندی که در حل پرونده هسته ای ایران طی شد، نتواند برای حل سایر موضوعات بین المللی -آن گونه که برخی انتظار دارند- جوابگو باشد، چه اتفاقی می افتد؟ در کنفرانس امنیتی مونیخ 2016 بسیاری از شخصیت های سیاسی از جمله فدریکا موگرینی مدعی بودند که تجربه توافق هسته ای با ایران نشان داده که رویکرد برد-برد ممکن است و باید در سایر موارد نیز مورد استفاده قرار بگیرد.
 
ادامه مطلب ...

شتاب شرکت‌های روسی برای بازگشت به ایرانِ پساتحریم

ولگاگراد- روسیه- در یک کارخانه بسیار بزرگ تولید لوله در شهر بی روح و خشن ولگاگراد، نمایشگاهی از آثار سورئالیست که از روی آثار نقاشان معروفی همچون موندرین، مالویچ و مگریت نسخه برداری شده اند، بر روی دیوار کارخانه خود نمایی می کند. یکی از سهامداران عمده این شرکت که خود از گردآورندگان آثار سورئالیست است می گوید هنر باعث بازشدن ذهن مهندسان و خلاقیت کارگران می شود.  
ادامه مطلب ...

ایران و روسیه پس از تحریم ها؛ امکان پذیری وابستگی متقابل اقتصادی

ایران و روسیه پس از تحریم ها؛ امکان پذیری وابستگی متقابل اقتصادی

اگرچه معمولا حادترین و مهم ترین روابط میان دولتها در عرصه های امنیتی و سیاسی ایجاد می شود اما در عمل روابط اقتصادی میان دولتها بنیان همکاری های گسترده تر آنهاست و در نبود یک رابطه اقتصادی پایدار و موثر سایر روابط هم نمی تواند در گذر حوادث و فراز و نشیبها چندان استوار و پایدار بماند.
 
ادامه مطلب ...

دیدگاه‌های نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا در مورد روسیه، پوتین و خاورمیانه

دیدگاه‌های نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا در مورد روسیه، پوتین و خاورمیانه

جنگ سوریه و اوضاع آشوب زده خاورمیانه از یک طرف و تلاش های روسیه برای مداخله در این جنگ و مبارزه با داعش از طرف دیگر از موضوعاتی است که توجه افکار عمومی و اندیشمندان آمریکایی را به خود جلب کرده است. در این میان نامزدهای ریاست جمهوری آمریکا نیز توجه ویژه ای به این موضوعات دارند. 
ادامه مطلب ...

روسیه، هزینه‌های باتلاق سوری و متحدان خاورمیانه‌ای

روسیه در حال حاضر از وضعیت مناسبی در منطقه برخوردار نیست. این وضعیت به خصوص در شرایط حاضر و با افزایش تنش‌ها میان ایران و عربستان به دنبال اعدام شیخ نمر، وخیم‌تر شده است. تعطیلات سال نو میلادی نیز نتوانست در عملیات هوایی روسیه در سوریه وقفه ایجاد کند. به نظر می رسد که سیاستگذاران روسی همچنان افزایش تنش ها و تلاش برای جذب نظر مثبت افکار عمومی را به چاره اندیشی حول وضعیت اقتصادی کشور ترجیح می دهند.
 
ادامه مطلب ...

کدامیک حامی جنگ ایران و عربستان است؛ آمریکا یا روسیه؟

اگر در میان تمامی کشورهای جهان به استثنای اسرائیل، بنا باشد که تنها یک کشور از جنگ میان ایران و عربستان سعودی حمایت کند، روسیه است. قبل از ادامه این بحث، باید به این سوال جواب بدهم که چرا برخلاف تصور رایج ایالات متحده از چنین جنگی حمایت نمی کند؟
 
ادامه مطلب ...

تقویت غیرمنتظره روابط ایران و روسیه پس از توافق هسته‌ای

سال‌ها بسیاری از تحلیلگران غربی و حتی روسی انتظار داشتند که با حل و فصل شدن دعوای هسته‌ای ایران با غرب، روابط تهران با مسکو تضعیف شود. اما در ماه‌های پس از توافق هسته‌ای، روابط بین ایران و روسیه تحکیم شده و این در حالی است که روابط تهران با غرب در جا زده است. جنگ سوریه و نیز دیپلماسی ماهرانه روسیه دست کم فعلا مانع چرخش ژئوپلیتیک ایران پس از توافق هسته‌ای شده است که قبلا پیش بینی می‌شد. 
ادامه مطلب ...

دیوارکشی روس‌ها برای ایران

در ماه‌های اخیر تلاش‌ برای گسترش روابط اقتصادی ایران و روسیه بسیار چشمگیر شده است اما به گفته رئیس اتاق مشترک ایران و روسیه، که اعتقاد دارد روس‌ها کمی «ناپز» هستند، مشکلات زیادی برای توسعه تجارت بین دو کشور وجود دارد. اسدالله عسگراولادی این حجم نه چندان زیاد تجارت ایران و روسیه را مدیون تلاش‌های ٢٥‌ساله اتاق مشترک می‌داند  
ادامه مطلب ...

روسیه، ایران را جایگزین اوکراین می کند

در حالی که اوکراین خود را از بازار روسیه محروم می سازد، ایران برعکس، حاضر است به اتفاق یاران روسیه، هر چه عمیق تر در این کشور ریشه بدواند. اتحادیه اقتصادی یورو آسیا و ایران شعاع تجارت آزاد را تشکیل می دهند و در این میان، در سال آینده، حقوق گمرکات برای محصولات کشاورزی ایران کاهش خواهد یافت و این فقط یکی از ابعاد عمیق تر شدن همکاری ها می باشد.  
ادامه مطلب ...

تسلیم شدن اوباما در برابر روسیه و ایران، دشوار شدن براندازی بشار اسد

تسلیم شدن اوباما در برابر روسیه و ایران، دشوار شدن براندازی بشار اسد

دولت باراک اوباما آشکارا می گوید همچنان بر این باور است که بشار اسد رئیس جمهور سوریه باید از قدرت کنار برود، اما کاخ سفید در پشت صحنه، در تلاش برای پیشبرد راهبردی است که سبب خواهد شد رئیس جمهور سوریه همچنان بر سر قدرت باقی بماند.  
ادامه مطلب ...

احتمال تقویت ائتلاف نظامی ایران و روسیه در سوریه

ائتلاف ایران و روسیه در سوریه در آینده بیش از آنچه دیگران فکر می کنند، تقویت خواهد شد. به نظر می رسد که ایران بر آنست که به روسیه اجازه دهد از پایگاه های آن برای رهبری عملیات های نظامی خود در سوریه استفاده کند. این تحول می تواند بسیار قابل توجه باشد. بر خلاف دعاوی تحلیلگران غربی مبنی بر به حاشیه رانده شدن ایران توسط روسیه، به نظر می رسد که روسیه بیش از آنچه دیگران فکر می کنند به لحاظ نظامی به ایران وابسته است و به ارتباط خود با تهران نیاز دارد. 
ادامه مطلب ...