مطالعات ایران و روسیه

سیاست خارجی و بین‌الملل

مطالعات ایران و روسیه

سیاست خارجی و بین‌الملل

بازگشت ایران به بازار نفت و ضرر عمده روسیه

یکی از متحدان نزدیک ایران برای رسیدن به توافق هسته ای، دولت روسیه بوده است اما اگر این توافق به سرانجام برسد ولادیمیر پوتین رییس جمهور روسیه حداقل یک دلیل برای تامل در حمایت کشورش از توافق هسته ای دارد. روسیه که با عربستان سعودی و ایالات متحده آمریکا برای تصاحب عنوان بزرگ ترین تولید کننده نفت دنیا در رقابت است،  
ادامه مطلب ...

مانور تاکتیکی در روابط روسیه و عربستان

فقدان «راهبرد» یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های سیاست خاورمیانه‌ای روسیه است که نمود آن در واکنش‌های ناپیوسته و عمدتاً انفعالی مسکو به تحولات منطقه از جنگ عراق، تا تحولات لیبی، بهار عربی، موضوع هسته‌ای ایران و ... قابل مشاهده است.  در عین حال، مسکو با رویکردی چندبرداری و عمل‌گرایانه تلاش کرده در فضای پرتغییر منطقه، ضمن حفظ سطحی از روابط «با همه طرف‌ها» منافعی را تضمین کرده و به تدریج نفوذ خود را افزایش دهد.  
ادامه مطلب ...

روسیه چگونه می تواند باعث موفقیت یا شکست توافق هسته ای شود؟

روسیه چگونه می تواند باعث موفقیت یا شکست توافق هسته ای شود؟

در دنیای سیاست بین الملل، کمتر چیزی مانند حق وتوی شورای امنیت سازمان ملل برای روس ها اهمیت دارد. روسیه از این ابزار برای بستن دست و پای غرب، از گرجستان گرفته تا سوریه و اوکراین، استفاده کرده است. اما موفقیت مذاکرات تاریخ ساز هسته ای با ایران بستگی به تمایل روسیه برای صرف نظر کردن از این ابزار دارد.  
ادامه مطلب ...

ایران، روسیه و اس300؛ ابزار یا راهبرد

نکته قابل تأمل در ارزیابی‌های متعدد اخیر در باب تحولات روابط تهران و مسکو از جمله سامانه‌های اس300، برآوردهای یک‌سونگر «سیاه یا سفیدی» است که گاهاً ارزیابی واقع‌گرایانه را زیر تأثیر قرار می‌دهند. البته بحث بر سر چرایی و چگونگی این روابط طی سالیان طولانی نه تنها در ایران، بلکه در روسیه نیز با توأمانی از تردید و تمایل، اعتماد و بی‌اعتمادی، خوش‌بینی و بدبینی جاری بوده است. عوامل مختلف دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی در سوق قضاوت‌ها به یکی از این دو سو نقش داشته‌اند،  
ادامه مطلب ...

نمایش روسیه یا پاداش عربستان؟

مصاحبه با دکتر جهانگیر کرمی

طی روزهای گذشته مقامات عربستانی با مقامات روسیه دیدار و یادداشت تفاهم های اقتصادی و هسته ای امضا کردند. در همین حال گفته شده ولیعهد عربستان از پوتین به منظور دیدار با مقامات و پادشاه عربستان دعوت رسمی کرده است. این در حالی است که طی دو سال گذشته روابط عربستان و روسیه به میزان قابل توجهی پر تنش بوده است. جرقه آن نیز از سوریه و حمایت های روسیه از دولت اسد و حمایت های عربستان از مخالفان زده شد.  
ادامه مطلب ...

سفر محمدبن سلمان به روسیه؛ اهداف و پیامدها

مقدمه
در حالی که منطقه خاورمیانه شاهد بحران‌ها و تحولات گسترده‌ای است و عملا نوعی از تداوم منازعات و بن‌بست در حل بحران‌ها آینده منطقه را بسیار پیچیده و مبهم ساخته است، سفر محمدبن سلمان جانشین ولیعهد عربستان سعودی به روسیه و دیدار وی با رئیس جمهور روسیه باعث طرح دیدگاه‌ها و تحلیل‌های نوینی در مورد ‌چشم‌انداز روابط ریاض و مسکو و تاثیر آن بر تحولات منطقه شده است.  
ادامه مطلب ...

روسیه، ایران و کشاکش توافق جامع هسته‌ای

مذاکرات سخت ایران و «گروه شش» در حالی در لوزان با «توافق سیاسی» در باب چهارچوبه‌های توافقنامه جامع هسته‌ای به پایان رسید که یکی از ویژگی‌های آن نسبت به دوره‌های گذشته شفاف‌تر شدن هرچه بیشتر مواضع طرفین بود که اجازه داد مذاکرات با هدفمندی بیشتری دنبال شود.  بی‌تردید عزم عمل‌گرایانه دولتین آقایان روحانی و اوباما  
ادامه مطلب ...

عربستان آماده روابط راهبردی با روسیه

اعلام آمادگی ریاض برای برقراری «روابط استراتژیک» با روسیه
«ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه روز پنج‌شنبه (28 خرداد) با شاهزاده «محمد بن‌سلمان» وزیر دفاع عربستان سعودی و ولیعهد پادشاه این کشور ملاقات کرد. این اولین سفر رسمی شاهزاده عربستانی به روسیه و اولین جلسه پوتین با نسل جدیدی از خانواده سلطنتی عربستان است.
 
 
ادامه مطلب ...

محرکه‌ها و موانع همکاری نظامی ایران و روسیه

مقدمه
سفر وزیر دفاع روسیه به ایران پس از 15 سال و تأکید وی و همتای ایرانی او بر عزم دو کشور برای همکاری امنیتی و نظامی بلندمدت در سطوح دوجانبه و منطقه‌ای که ظاهراً قرار است پس از تدقیق جزئیات، مفاد نهایی آن در سفر احتمالی آقای پوتین به ایران به تأیید برسد،[1] می‌تواند آغازی بر همکاری‌های گسترده‌تر نظامی باشد.  طبیعتاً، همانند همه قرادادهای نظامی بسیاری از مفاد این قرارداد محرمانه است  
ادامه مطلب ...

نقش عوامل مختلف در تعیین راهبرد روسیه در قبال یمن

پس از حضور هادی در عدن، ولادیمیر دیدوشکین، سفیر روسیه در یمن، بر حمایت کشورش از مشروعیت قانونی ریاست جمهوری عبدربه منصور هادی تاکید کرد. این نخستین موضع رسمی و علنی روسیه در دیدار سفیر این کشور با هادی در عدن در‌خصوص تحولات اخیر این کشور بود. در‌این‌راستا وی اشاره کرد فدراسیون روسیه هیچ تردیدی دربارۀ مشروعیت قانونی رئیس جمهور هادی ندارد  
ادامه مطلب ...

مفروضات و عینیات منطقه‌ای و بین‌المللی در روابط ایران و روسیه

تعمیق اختلافات میان روسیه و غرب و فشار مضاعف غربی‌ها بر مسکو برای تحقق اهداف تهاجمی خود، به بروز دیدگاه‌هایی در سیاست خارجی این کشور مبنی بر ضرورت تقویت بردارهای جنوبی و شرقی دامن زده است. این رویکرد بیش از هرچیز با هدف تقویت ابزارها در عرصه خارجی مطمح نظر قرار گرفته، چرا که بسیاری در مسکو بر این تأکیدند که چالش جاری با غرب در کوتاه  
ادامه مطلب ...

فهم اس-300 ایرانی

اندیشکده بنیاد دفاع از دموکراسی‌ در یادداشتی به قلم پاتریک مگاهان و بهنام بن طالب لو به بررسی وضعیت پدافند دفاعی ایران در صورت دریافت موشک‌های اس۳۰۰ پرداخته و می‌نویسد: ایران در ایجاد اختلال در عبور و مرور دریایی تنگه هرمز و خلیج فارس از سابقه‌ای طولانی برخوردار است، اما اگر توافق احیاشده اخیر بین روسیه و ایران در مورد فروش موشک‌های سطح به هوای اس۳۰۰ به بار بنشیند،  
ادامه مطلب ...

پایداری «سیاست‌زدگی» روابط ایران و روسیه

«تقابل صفر ژئوپولیتیکیِ» روسیه و غرب در اوکراین که پس از سرنگونی هواپیمای مالزیایی، گسترش درگیری‌ها میان ارتش کی‌یف و جدایی‌طلبان شرق و احتمال مداخله نظامی روسیه در مناطق شرقی این کشور (در قالب نیروهای پاسدار صلح) عمق و دامنه قابل تأملی یافته، را به جرأت می‌توان جدی‌ترین تنش طرفین در دوره پساشوروی دانست.  
ادامه مطلب ...

در مذاکرات عامل تفرقه نیستیم

در مذاکرات عامل تفرقه نیستیم / مصاحبه با سفیر روسیه در ایران


لوان جاگاریان، سه سال و نیم است که به عنوان سفیر روسیه در تهران حضور دارد. ٢٠ سال پیش نیز به عنوان دبیر اول سفارت روسیه در تهران فعالیت کرده است. مشروح گفت‌وگوی «اعتماد» با لوان جاگاریان در پی می‌آید.   ادامه مطلب ...

دلیل رویکرد دوستانه پوتین در قبال‌ ایران چیست؟

مسکو به سه دلیل سرپیچی از آمریکا و به چالش کشیدن آن، تضمین درآمدهای نفتی و تقویت موضع خود در خاورمیانه تصمیم به فروش سامانه دفاع موشکی اس سیصد به ایران گرفته است. این پایگاه خبری صهیونیستی در تحلیلی به قلم رون بن-ییشای، خبرنگار و کارشناس مسائل دفاعی نوشت، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه اعلام کرد که سامانه دفاع هوایی اس سیصد به ایران تحویل می دهد.  
ادامه مطلب ...

نشانه‌گیری دیپلماتیک فروش موشک روسی به ایران

لغو دستور فروش سامانه موشکی اس- 300 از سوی ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به ایران بازتاب خبری و پیامدهای سیاسی بسیاری داشته است. به گونه ای که تحلیلگران و تصمیم گیرندگان سیاسی از منظرهای مختلفی آن را تحلیل کرده و در مورد آن اظهارنظر کرده اند. ولی تقریباً وجه مشترک همه این تحلیل ها این است که بین این تصمیم روسیه و توافق هسته ای رابطه مستقیم وجود دارد.  
ادامه مطلب ...

روابط ایران – روسیه پیوند فرصت‌هاست

هنوز جوهر چارچوب تفاهم به دست آمده میان ایران و گروه 1+5 بر سر برنامه هسته‌ای این کشور خشک نشده بود که روسیه اعلام کرد سامانه دفاعی موشکی اس- 300 را به تهران تحویل خواهد داد. از نظر آمریکا، تصمیم روسیه برای انتقال سامانه موشکی اس-300 به ایران آخرین نشانه از این حقیقت است که علیرغم وجود دور نمای یک توافق هسته‌ای تلخی رو به افزایش در روابط واشنگتن – مسکو کم نشده است.
 
 
ادامه مطلب ...

انفعال و ابتکار روسیه در مذاکرات هسته‌ای ایران

دور دیگری از مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+5 موسوم به «وین 6» با پیشرفت‌های نسبی پایان یافت و تدوین توافق جامع موکول به ادامه مذاکرات در یک دوره چهار ماهه دیگر شد. نکته قابل تأملی که در این دور و به عبارتی بعد از مذاکرات «ژنو 3» بیش از پیش جلب توجه می‌کند، گفتگوی مستقیمِ پنهان و پیدای طرف‌های اصلی این موضوع یعنی ایران و امریکا است  
ادامه مطلب ...

اقدام موشکی روسیه؛ چالش اس300

تصمیم ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به لغو ممنوعیت انتقال سامانه دفاع هوایی اس 300 به ایران نشان دهنده تغییرات جدید در سیاست مسکو در قبال خاورمیانه است. این تصمیم که کمی پس از حصول چارچوب توافق هسته ای ایران بین تهران و گروه پنج بعلاوه یک اتخاذ شد در واقع لغو تحریم هایی محسوب می شود که مسکو به صورت یک جانبه در سال 2010 در تلاش برای کشاندن ایران به پای میز مذاکرات هسته ای بر ایران اعمال کرده بود.  
ادامه مطلب ...

روسیه می خواهد مذاکرات را به بن بست بکشاند؟

مسکو از یک سو به مثابه شریک هسته‌ای ایران ضمن ابراز علاقه به تداوم همکاری‌ها، از موضع ایران به‌ویژه در اظهارات مقامات خود حمایت می‌کرند و از سویی در محافل رسمی و غیررسمی به ویژه نشست‌های شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با استناد به تعهدات و مسوولیت‌های بین‌المللی، پای قطعنامه‌های صادره علیه ایران را امضا می‌نمود.

 
ادامه مطلب ...