ترامپ چگونه می تواند روابط امریکا و روسیه را بهبود بخشد و مانع مسابقه تسلیحاتی شود

ترامپ چگونه می تواند روابط امریکا و روسیه را بهبود بخشد و مانع مسابقه تسلیحاتی شود

چندین بخش از ساختار معاهده عدم تکثیر و کنترل تسلیحات امریکا- روسیه در حال فروپاشی است که علت آن به آمیزه ای از رفتارها ناخوشایند روسیه و غفلت امریکا باز می گردد.   پرسش این است که آیا تیم ترامپ اراده و مهارت ترمیم این معاهده را دارد تا مانع فروپاشی این ساختار شود.

واقعیتی که چنین اقدامی را پیچیده می سازد، این است که روابط این دو کشور- به علت مسائلی چون دخالت روسیه در انتخابات ریاست جمهوری، دخالت روسیه در اکراین و روند در حال تشدید تحریم ها و اقدامات تلافی جویانه دیپلماتیک - در پایین ترین سطح خود در تاریخ قرار دارد.

انجمن کنترل- تسلیحات از دولت ترامپ می خواهد که قبل از اینکه دیر شود، با روسیه برای حل مشکلات بزرگ همکاری کند. البته، بعضی از جمهوریخواهان در کنگره مشتاق مقابله با روسیه در زمینه کنترل تسلیحات و افزایش اقدامات تلافی جویانه امریکا و حتی خواستار خروج امریکا از این توافق ها هستند. اما حفظ این توافق ها برای ترامپ که آنها را قراردادهای بد می داند که اسلاف او با روسیه منعقد ساخته اند، چندان متقاعد کننده به نظر نمی رسد. اما او باید با احتیاط منافع این قراردادها را- پیش از آنکه کنار بگذارد- مورد بررسی قرار دهد.

داریل کیمبال، مدیر اجرایی انجن کنترل تسلیحات گفت « تنش های جاری با مسکو خطر فروپاشی ساختار کنترل تسلیحات و سلاح های هسته ای متعلق به دوران بوش، ریگان و اوباما را افزایش داده است. ما باید احتیاط کنیم که چون از روس ها ناراحت هستیم موجبات انهدام خود را فراهم نیاوریم ».

یکی از این توافق های دردسر آفرین هفته گذشته به روزنامه ها راه یافت، زمانی که جت های غیر مسلح نیروی هوایی روسیه بر فراز پنتاگون، سازمان اطلاعات مرکزی امریکا(سیا) و سایر سایت های حساس امنیت ملی پرواز کردند و بسیاری از امریکایی ها را نگران ساختند. حتی در واشنگتن هم خیلی ها با معاهده آسمان های باز آشنا نیستند. معاهده ای که از سال ٢٠٠٢ به هواپیما های غیر مسلح امریکا، روسیه و ٣٢ کشور دیگر اجازه داده است که بر فراز قلمرو یکدیگر پرواز کنند.

البته، طبق گفته جیم ماتیس، سنا و وزارت امور خارجه، روسیه سال ها است که این معاهده را نقض کرده است. روسیه به سایر کشور اجازه پرواز بر فراز بخش های مهمی از خاک خود را نمی دهد و با برداشتن گام هایی مانع تحقق حقوق سایر کشور های عضو این معاهده می شود.

بعضی از اعضای کنگره از دولت امریکا می خواهند که در مورد پروازهای روسیه دست به اقدامات تلافی جویانه بزند. بعضی از رهبران نظامی بر اساس چنین استدلالی که روسیه با توجه به پیشرفت های فنی می تواند اطلاعات جمع آوری کند، ترجیح می دهند که این معاهده کنار نهاده شود.

ناوبان وینسنت استیوارت، مدیر آژانس اطلاعات دفاعی، ماه مارس به کمیته مجلس نمایندگان گفت « من چندان دوست ندارم که روس ها از چنین امکانی[پرواز بر فراز خاک امریکا] محروم شوند».

دولت ترامپ در حال بررسی معاهده آسمان های باز است، اقدامی که بخشی از بررسی کلی سیاست عدم تکثیر بین سازمانی محسوب می شود.آنها باید به این نکته توجه کنند شفافیتی که این معاهده در مورد روسیه ارایه میدهد صرفا مختص به امریکا نیست و شامل همه کشور های متحد امریکا هم می شود.

کنگره در صمن قصد دارد به زودی با روسیه در رابطه با معاهده نیروهای هسته ای میان-برد مقابله کند. به ادعای دولت امریکا، روسیه سال ها است که این معاهده را نقض کرده است، بدین گونه که موشک هدایت شونده جدیدی را ساخته و به کار گرفته است که از لحاظ برد این معاهده را نقض و اروپا را تهدید می کند.

هر دو نسخه های طرح مجوز دفاعی مجلس نمایندگان و سنا ده ها میلیون دلار در اختیار امریکا قرار خواهد داد که موشک هدایت شونده جدید خود را بسازد و در صورت این کار، امریکا معاهده فوق را نقض خواهد کرد. دمکرات ها در سنا قصد دارند، ماه آینده که این طرح به صحن سنا می رسد، با آن مقابله کنند.

مقاماتی از وزارت امور خارجه باراک اوباما، ماه نوامبر، با روس ها در رابطه با معاهده نیرو های هسته ای میان برد ملاقات کردند.اما مذاکرات در این زمینه بی نتیجه بود، ولی اینک اقدامات تازه ای برای از سر گیری مذاکرات روسیه- امریکا در شرف وقوع است. توماس شانون، معاون وزیر امور خارجه آمریکا روز ١٨ ژوئیه با سرگئی ریباکف ، همتای روس خود، در واشنگتن ملاقات کرد و آن دو توافق کردند که در آینده نزدیک درباره «ثبات راهبردی» مذاکره کنند.

توماس کانتریمن، مقام وزارت امور خارجه مسئول این موضوع تا ماه ژانویه گذشته، گفت، اگر کنگره، دولت امریکا را در شرایط نقض این معاهده قرار دهد یا اگر ترامپ از این معاهده خارج شود، کشور امریکا بازنده خواهد بود.

او گفت «با خروج امریکا از این معاهده چیزی به امنیت ملی ما افزوده نخواهد شد و نوعی پیروزی در عرصه روابط عمومی برای مسکو خواهد بود و ما باید با استفاده از همه امکانات خود راه حلی پیدا کنیم که کمتر تندروی داشته باشد».

شانون و ریباکف همچنین وعده دادند، طبق معاهده جدید استارت به مشاوره ها و رایزنی های خود ادامه دهند، معاهده ای که شمار سلاح های هسته ای دوربرد به کار گرفته شده را محدود می سازد. این معاهده که قرار است در سال ٢٠٢١ گسترش پیدا کند هم در معرض خطر قرار دارد. به گفته کانتریمن، اگر در حال حاضر در مورد گسترش آن توافق شود، این مساله موجب افزایش اعتماد بلند مدت به این معاهده می شود و به ثبات روابط کمک می کند.

در نخستین تماس تلفنی بین ترامپ و پوتین موضوع گسترش معاهده استارت جدید را مطرح ساخت، اما ترامپ- بعد از اینکه مکث کرد و از مشاوران در مورد آن معاهده توضیح خواست- با پیشنهاد او مخالفت کرد و آن را توافقی بد نامید.

روابط سطح پایین کنونی ما با روسیه از رفتار بد روس ها در زمینه کنترل تسلیحات ناشی نشده است و بیشتر ناشی از دخالت روسیه در نظام دمکراتیک آمریکاست . اما برخورد با موضوعات کنترل سلاح از طریق دیپلماسی انعطاف ناپذیر، همراه با متحدین، می تواند راهی در اختیار ترامپ قرار دهد تا به اصلی ترین خواسته خود دست یابد- راهی به سوی بهبود روابط. در این فرایند، او هم می تواند از رقابت تسلیحاتی دیگری اجتناب کند.

نویسنده: جاش روگین
منبع: اداره کل رسانه های خارجی وزارت ارشاد به نقل از «واشنگتن پست» / ١٣ اوت ٢٠١٧

لینک اصلی: اینجا