خبر اخیر درباره اینکه روسیه سامانه دفاع موشکی اس – ٣٠٠ را به ایران تحویل خواهد داد، دولت های غربی و اسرائیل را سراسیمه کرد. قرار است روسیه ٥ یگان از این نوع سامانه را شامل موشک های دوربرد زمین به هوا هستند به ایران تحویل دهد. قرارداد فروش این سامانه ها در اصل در سال ٢٠٠٧ بین دو کشور امضاء شد. گفته می شود روسیه ظرف ١٨ ماه این سامانه ها را به ایران تحویل خواهد داد.
ایران بی صبرانه منتظر دریافت این سامانه هاست که می توانند به دفاع موثرتر از حریم هوایی این کشور در برابر رخنه هواپیماهای دشمن، کمک کنند. در اختیار داشتن سامانه های دفاع موشکی اس -٣٠٠ سبب خواهد شد تا حمله هوایی آمریکا یا اسرائیل به تاسیسات مربوط به برنامه هسته ای ایران در صورت احیای دوباره این برنامه ، در مقایسه با گذشته مخاطره آمیز تر شود.
اما ایران فقط به دفاع ضد هوایی نیاز ندارد. اکنون که روسیه شیر فروش جنگ افزار به ایران را باز کرده است باید دید که این کشور برای خرید چه جنگ افزارهایی از روسیه مبادرت خواهد کرد. به علت بی اعتمادی غرب به انگیزه های ایران و احتمال استفاده ایران از جنگ افزارهای خریداری شده در سوریه ، عراق و مناطق دیگر، روسیه و چین تنها کشورهایی هستند که در آینده ای قابل پیش بینی، حاضرند به ایران اسلحه بفروشند. با توجه به آنچه که گفته شد پنچ نوع جنگ افزار وجود دارد که ایران ممکن است بخواهد آن ها را از روسیه خریداری کند.
موشک های ضدکشتی کلوب ایران سابقه ای طولانی از استفاده از موشک های ضد کشتی برای تهدید کشتیرانی در خلیج فارس دارد. ایران از موشک های سیلک ورم (کرم ابریشم) ساخت چین علیه شناورهای عراق، کویت و کشتی های حامل پرچم آمریکا استفاده کرده است. از قرار، ایران شمار اندکی از موشک های سی -٨٠٢ ساخت چین را در اختیار دارد و گویا خود نیز نوع خاصی از موشک های ضد کشتی را تولید می کند.
خرید موشک های ضد کشتی کلوب از روسیه می تواند ایران را به تهدید دوباره شناورهای خارجی و حتی بستن تنگه هرمز قادر سازد. نسل تازه موشک های ساخت روسیه از سرعت و دقت بیشتری در هدف گیری برخوردارند و حتی می توان آن ها را از سکوهای استتار شده نیز پرتاب کرد. این نوع موشک ها می تواند جای موشک های کرم ابریشم ساخت چین را بگیرد.
موشک کلوب از نوع توربوفن ( نوعی از موشک که بیشتر هوایی که به سطح آن برخورد می کند بدون اینکه وارد موتور یا داخل موشک شود، از روزنه ای در انتهای موشک خارج می شود) است که با سرعتی کمتر از سرعت صوت و درست بالای امواج دریا حرکت می کند. این موشک لحظاتی پیش از رسیدن به هدف، سرعت بیشتری گرفته و با حالتی عمودی به هدف برخورد می کند. همین ویژگی باعث می شود که فرصت دشمن برای واکنش نشان دادن علیه این موشک با سامانه های ضد موشک ،بسیار اندک باشد. دستیابی ایران به این نوع موشک می تواند برای کشتیرانی در محدوده خلیج فارس درد سر آفرین باشد.
این نوع موشک کلاهکی بزرگ به وزن ٨٨١ پوند ( نزدیک به ٣٩٠) دارد و برد نوع خاصی از آن به ١٨٦ مایل می رسد. نیروی دریایی روسیه ماه گذشته از نوع دور برد تر و بزرگتر این موشک علیه اهداف مربوط به دولت اسلامی استفاده کرد. ایران احتمالاً مایل است تا نوع موشک کلوب- ک را از روسیه خریداری کند چون می توان آن را در یک کانتینر ٤٠ فوتی استتار کرد. سامانه پرتاب این نوع موشک داری چهار سکو است که می توان آن را با کشتی های کانتینر بر یا قطار و کامیون های کفی حمل و نقل کرد.
تانک های تی -٩٠ نیروی زمینی ایران همانند دیگر نیروهای ارتش این کشوربه تجهیزات جدید یا نستباً جدید نیاز دارد. یگان های زرهی ایران از زمان انقلاب اسلامی به این طرف در مقایسه با دیگر یگان ها آسیب بیشتری متحمل شده است. پیش از انقلاب، نیروی زمینی ایران تقریبا دو هزار دستگاه تانک مدرن در اختیار داشت. ایران امروز، در همین حدود تانک در اختیار دارد اما بیشتر آن ها دست کم بیست و در مواردی تا ٤٠ سال عمر دارند. تقریباً بیشتر تانک هایی که ایران در اختیار دارد از نوع ام -٦٠ آمریکایی و چیفتن های ساخت انگلیس هستند که در زمان شاه خریداری شده اند.
خرید هزار دستگاه تانک تی – ٩٠ از روسیه می تواند گامی بزرگ در راه تقویت توان یگان های زرهی نیروی زمینی ایران باشد. تانک های تی – ٩٠ که از تانک های تی -٧٢ الگوبرداری شده اند، همچنان جنگ افزار قابلی است. توپ مستقر بر روی این تانک از نوع " ٢ آ ٤٦ ام " است که اسلحه مرگباری محسوب می شود. این جنگ افزار قادر است راکت هدایت شونده ضد تانک رفلکس، شلیک و در فاصله چهار هزار متری هدف را با یک شلیک دقیق، منهدم کند.
تانک های پیشرفته تدافعی تی-٩٠ به گونه ای طراحی شده اند که خدمه آن کمتر آسیب پذیر هستند. این تانک ها به مجموعه از فناوری ها نوین از جمله قطعات زرهی کنش گر، سامانه لیزیری ایجاد پارازیت "اشتورا" و سامانه استتار "ناکیدکا" مجهز هستند که به همراه یکدگیر قادرند امکان استتار و آسیب ناپذیری این نوع تانک ها را، تقویت کنند. سامانه های راداری مستقر در این تانک قادرند راکت های ضد تانک را به موقع رهگیری و منهدم کنند
هواپیماها چند منظوره سوخو ٣٥ ناوگان هواپیماهای جنگی ایران نیز همانند دیگر بخش های ارتش این کشور به تجهیزات جدید نیاز دارد. طرح های عجیب و غریبی مانند هواپیمای صاعقه و فانتوم های اف -٥ که با افرودن باله های انتهایی دوگانه به آن، در داخل ایران نوسازی شده اند نشان می دهند که ایران از روی ناچاری به چنین ابتکاراتی دست می زند تا بتواند خود را در برابر نیروی هوایی آمریکا، اسرائیل و کشورهای خوزه خلیج فارس تقویت کند.
ارتش روسیه سوخو ٣٥ را برای این طراحی و ساخت تا بتواند پیش از ساخت جنگنده نسل پنجم پی آ ک – اف آ که امروزه در حال تولید می باشد، جنگنده ای قابل اعتماد در اختیار داشته باشد. بخشی از تجهیزات مکانیکی جنگنده سوخو ٣٥ از فلز تیتانیوم و قسمت های حساس آن از مواد رادار گریز ساخته شده اند. موتور "ان پی او ساترن آ ل -٤١اف یک اس" که در این هواپیما از آن استفاده شده است و طراحی دماغه آن، این امکان را فراهم آورده اند که جنگنده سوخو ٣٥ از برد ، قدرت و تحرک بالایی برخوردار شود.
سوخو ٣٥ به عنوان هواپیمای جنگی چند منظوره هم می تواند با بهره گیری از سامانه هدف یاب پیشرفته خود درنبرد هوایی شرکت کند و هم مواضعی را بر روی زمین هدف قرار دهد. رادار الکترونیک جنگنده سوخو ٣٥ می تواند هواپیماهای دشمن را در فاصله ٤٠٠ کیلو متری ردیابی کند و به گونه ای طراحی شده است که می تواند هواپیماهای رادار گریز یا نامرئی را نیز ردیابی کند.
این هوا پیما در عین حال قادر است موشک های هوا به هوا و هوا به زمین و بمب نیز با خود حمل کند. این هواپیمای چند منظوره دور پرواز به انواع تجهیزات پیشرفته مجهز است و می تواند برای حمله به اهداف دور دست مورد استفاده قرار گیرد.با آنکه سوخو ٣٥ پیشرفته ترین هواپیما در نوع خود محسوب می شود اما ایران مایل است سوخو ٣٠، که مجهز به صندلی کمک خلبان است از روسیه خریداری کند.
کشتی نیرو بر کلاس ایوان گرن با آنکه ایران از لحاظ سنتی، کشوری است که بیشتر به نیروی زمینی خود تکیه دارد اما نیروی دریایی این کشور نیز از اهمیت خاصی برای زمامداران برخوردار است. در واقع سراسر مرز جنوبی این کشور در حاشیه خلیج فارس قرار دارد. داشتن شناورهای ویژه حمل نیرو که بتواند یگان های زمینی ایران را به آن سوی خلیج فارس یعنی خاک عربستان سعودی ، کویت، بحرین و قطر، امارات، یمن و عمان منتقل کند، برای این کشور از اهمیتی خاص برخوردار است. ایران برای به دست آوردن این توانمندی خرید کشتی نیروبر کلاس ایوان گرن را به روسیه سفارش داده است.
این نوع شناور نیرو بر، قادر است سیزده دستگاه تانک ٦٠ تنی یا ٣٦ دستگاه خودرو زرهی و سیصد نفر نیروی نظامی را با خود حمل کند. این نوع شناور به باند ویژه هلی کوپتر مجهز است و برای دفاع از خود نیز، انواع جنگ افزارها روی آن مستقر شده اند. اگر ایران سه فروند از این نوع کشتی ها را در اختیار داشته باشد می تواند هر بار یک گردان از نظامیان خود را به آن سوی خلیج فارس منتقل کند و با سه بار رفت و برگشت این شناورها به شرط آنکه آسیبی به آن ها وارد نشود یک تیپ کامل پیاده نظام را به آن سوی آب های خلیج فارس منتقل کند.
کشتی های کلاس گرن برای جایگزین ساختن کشتی های الیگیتور که دردوران شوروی سابق ساخته شده اند و هنوز هم نیروی دریایی روسیه به این نوع شناور تکیه دارد، تولید می شوند. گفته می شود که ایران شش فروند از این نوع کشتی ها را به روسیه سفارش داده است اما روسیه شمار کشتی هایی را که قرار است به ایران بفروشد کاهش داده است تا فعالیت خود را روی جایگزین ساختن کشتی های کلاس میسترال که سفارش آن ها لغو شده است، متمرکز کند. سفارش ایران برای ساخت شش فروند کشتی کلاس ایوان گرن که هر یک سیصد میلیون دلار قیمت دارند می تواند توانمندی ایران را در زمینه شناورهای آبی- خشکی به میزان چشمگیری تقویت کند.
موشک های کوتاه برد اسکندر در خلال جنگ ایران و عراق، هر دو کشور با موشک های اسکاد یکدیگر موشک باران کردند. ایران به ساختن موشک های بالستیک ادامه داده است اما طراحی های این نوع موشک ها به علت در اختیار نداشتن فناوری های لازم با کاستی هایی همراه است. در موشک های ساخت ایران به جای سوخت مایع از سوخت جامد استفاده می شود و دقت آن ها نیز پائین است.
ایران هم اکنون موشک های بالستیک در اختیار دارد و می تواند از آن ها به عنوان جنگ افراری که وحشت ایجاد می کند، استفاده کند اما در اختیار داشتن موشک هایی که از دقت لازم برخوردار باشند حتی اگر از نوع کوتاه برد هم باشند بازهم سودمند خواهد بود. در چنین حالتی موشک های کوتاه برد با لستیک ٩ک٧٢٩ می تواند برای ایران ایده آل باشد.
موشک اسکندر کاربرد تاکتیکی دارد و برای درهم کوبیدن مراکز فرماندهی دشمن، رادار ها و سایت های موشکی زمین به هوا ، فرودگاه ها و دیگر اهداف مهم نظامی مناسب می باشد. این نوع موشک قادر است کلاهک هایی به وزن هزار و هزار و پانصد پوند را از مواد منفجره بسیار قوی یا دیگر کلاهک های انفجاری را با خود حمل کند.
این نوع موشک در اصل برای درهم کوبیند اهدافی که به شدت از آن ها حفاظت می شود طراحی و ساخته شده است اما پیشرفت های به دست آمده در زمینه فناوری دفاع موشکی می تواند دفاع در برابر موشک های بالستیک کوتاه برد را، تقویت کند و این موشک اهمیت پیشین خود را از دست بدهد. نوع صادراتی این نوع موشک بر اساس موافقتنامه کنترل فناوری موشک ،١٨٦ مایل برد دارد اما با همین موشک می توان بسیاری از اهداف اقتصادی، نظامی و سیاسی را در آن سوی خلیج فارس هدف قرار داد.
نویسنده: کیل میزاکامی منبع: اداره کل رسانه های خارجی وزارت ارشاد به نقل از «نشنال اینترست» / 15 نوامبر 2015