مطالعات ایران و روسیه

سیاست خارجی و بین‌الملل

مطالعات ایران و روسیه

سیاست خارجی و بین‌الملل

یأس از امریکا و اقبال به روسیه؛ رهبران عرب به دنبال شریک جدید

روسیه تلاش می کند حضور خود را در خاورمیانه به طور ملموسی تقویت کند، در همین راستا است که این هفته میزبان ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن و عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری مصر و شیخ محمد بن زاید، ولیعهد ابوظبی در مسکو خواهد بود. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه تمایل بسیاری دارد که از فاصله پیش آمده در روابط کشورهای عربی با ایالات متحده امریکا بهره برداری کند  
ادامه مطلب ...

"فاکتو قدیروف؛ چرا پوتین باید مراقب مرد قدرتمند چچن باشد؟"

آوریل 2015 رمضان قدیروف گفت که نیروهای امنیتی چچن حق دارند تا به روی هر یگان نظامی روسیه که بدون مجوز در چچن فعالیت می‌کنند، آتش بگشایند. تاکید قدیروف بر روی این مساله توجه کرملین را جلب کرد و این گمانه‌زنی را به وجود آورد که روابط پوتین با قدیروف به تیرگی گراییده است. شایعات درباره مشارکت احتمالی چچن در قتل بوریس نمتسوف، منتقد سرسخت پوتین هر چه بیشتر این ادعاها را پررنگ کرد   ادامه مطلب ...

چرا پوتین در مسیر باختن است؟

دولت روسیه اخیراً برای بار دوم ادعای مالکیت خود بر اراضی وسیعی از مناطق قطب شمال را با اتکا به تفسیر زیرکانه‌ای از قوانین بین‌المللی به سازمان ملل متحد تسلیم کرد. شکی نیست که همزبان با ذوب شدن بخش وسیعی از لایه‌های یخبندان قطب شمال استخراج منابع عظیم نفت و گار و ماهیگیری در این مناطق ساده‌تر خواهد شد و این می‌تواند برای روسیه امتیاز مهمی باشد. ولی به احتمال زیاد سازمان ملل متحد این ادعای روسیه را رد خواهد کرد. 
ادامه مطلب ...

آیا روسیه ایران جدید است؟

هرگاه روس ها درمورد ایران فکر می کنند، به بررسی وجدان و افکار درونی خود می پردازند. برخی، دید مثبتی به نظام ایرانیان دارند و برخی از آن نفرت دارند، اما درنتیجه توافق اخیر درمورد محدودسازی تولید هسته ای ایران در ازای لغو تحریم های اقتصادی و افزایش ارتباط تجاری با جهان خارج، بسیاری از روس ها، باتوجه به وضعیت خود به عنوان یک منفور بین المللی، نگران شده و این سوال را از خود می پرسند: "آیا ما ایران جدید هستیم؟" 
ادامه مطلب ...

روسیه مایل به خروج امریکا از افغانستان نیست

"کاترین استونر"، کارشناس سیاسی دانشگاه استنفورد آمریکا در مقاله‌ای در نشریه Asian Survey نوشت: رهبران روسیه که شاهد وخامت روابط این کشور با غرب هستند اکنون بر سر دوراهی قرار گرفته‌اند و با اولویتها و انتخابهای دشوار سیاست خارجی در ارتباط با افغانستان در مواجهه با خروج نظامیان آمریکا و ناتو از این کشور دست به گریبان هستند.  
ادامه مطلب ...

معمای توسعه و امنیت در روسیه

معمولا میان توسعه و امنیت ارتباط پیچیده ای وجود دارد. دولتها همواره به میزان مناسبی از امنیت نیاز دارند و امنیت شرط مهمی برای هر برنامه دیگری است و بدون امنیت اساسا سخن گفتن از توسعه یا هر موضوع دیگری مشکل است. اما امنیت بدون توسعه در بلند مدت پایه های قدرتمندی و بقا و امنیت ملی را شدیدا تهدید می کند. لذا برای تامین امنیت ملی بطور بنیادی و بلند مدت حتما داشتن برنامه ای موفقیت آمیز در موضوع توسعه ضروریست.  
ادامه مطلب ...

دوگانه ایران و عربستان، انتخاب دشوار روسیه

توافقی عمومی بر سر این موضوع وجود دارد که امضای تفاهم نامه میان ایران و کشورهای عضو گروه ١+٥ سرنوشت ساز خواهد بود. نارضایتی ها و اختلافات کلی بر سر این موضوع وجود دارد. برخی توافق اخیر را بسیار مثبت ارزیابی می کنند از جمله دولت «حسن روحانی»، «باراک اوباما»، چین و همچنین اکثر کشورهای غربی و سایر دولت ها. در طرف دیگر عده ای آن را بسیار بد قلمداد می کنند  
ادامه مطلب ...

"امریکا برای متوقف کردن داعش مجبور به امتیاز دادن به اسد است (نگاه روسی)"

"امریکا برای متوقف کردن داعش مجبور به امتیاز دادن به اسد است (نگاه روسی)"


«پتر آکوپوف» تحلیل‌گر روس در یادداشتی در روزنامه «وزگلاد» یادآور شد که بازی بزرگ در خاورمیانه در حال ورود به مرحله جدید است. پس از توافق برنامه هسته‌ای ایران، جنگ در سوریه از سوی گروه تروریستی داعش شدت بیشتری پیدا کرد.  ادامه مطلب ...

چگونه باید به پوتینیسم خاتمه داد

تا همین چند وقت پیش واشنگتن و پایتخت‌های کلیدی اروپا نظیر لندن، برلین و پاریس اروپا را منطقه‌ای بدون مشکل استراتژیک فرض می‌کردند. در حالی که دولت آمریکا در 15 سال اخیر دو مرتبه رویکردی مغایر (امنیت، اهداف و منافع) اروپا اتخاذ کرده است: یک بار جورج بوش در سیاست «جنگ علیه تروریسم» خود و یک بار هم اوباما در ارتباط با ظهور یک «چین» قویتر. ولادیمیر پوتین سال 2001 طی اظهاراتی در مجلس فدرال برلین، روسیه را کشوری اروپایی و دوستانه نامید.  
ادامه مطلب ...

شبه جزیره بالکان، خط مقدم جبهه جدید برخورد میان روسیه و غرب

آیا شبه جزیره ”بالکان“ پس از اوکراین، صحنه رویاروئی تازه ای میان شرق و غرب خواهد شد. روسیه به دلائلی که اهمیت تجاری و ژئوپولیتیکی یکسانی دارند، باز به سرمایه گذاری در این منطقه پرداخته. مسکو حتی با برجای داشتن نفوذ سنتی خود، نمی تواند چندان توقعی از منطقه ای داشته باشد که بیش از پیش به سوی اتحادیه اروپا روی گردانده است. 
ادامه مطلب ...

آیا روسیه و ایران اسد را رها خواهند کرد؟

از رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، نقل شده که روز دوشنبه گفته است ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، ممکن است آماده «کوتاه آمدن» درباره حمایت از بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه، باشد. اردوغان گفته است پوتین «دیگر اعتقادی به حمایت بی پایان روسیه از اسد ندارد. من معتقدم پوتین می تواند اسد را از سر باز کند.» روسیه یکی از وفادارترین حامیان اسد بوده است و برای این حمایت دلایلی دارد.  
ادامه مطلب ...

خرس در خانه؛ اعتراضات در ارمنستان و تحول در وابستگی ایروان به مسکو

خرس در خانه؛ اعتراضات در ارمنستان و تحول در وابستگی ایروان به مسکو

اعتراضاتی که در اواخر ماه ژوئن و اوایل ماه ژوئیه ارمنستان را فرا گرفته بود اکنون به پایان رسیده اند. تظاهرکنندگانی که زمانی خیابان های مرکز ایروان، پایتخت ارمنستان، را اشغال کرده بودند اکنون به زندگی روزمره خود برگشته اند؛  
ادامه مطلب ...

اگر روسیه فروبپاشد؛ خطرات دوره پساپوتین

چند دهه پیش، شوروی و ایالات متحده دو ابرقدرت جهان محسوب می‌شدند. مدتی بعد اتفاقاتی روی داد که منجر به فروپاشی شوروی شد. حال اگر چنین اتفاقی برای روسیه بیفتد، عواقب آن چه خواهد بود؟ سه حالت را برای آینده روسیه می‌‎توان پیش‌بینی کرد. حالت اول این است که روسیه در همین وضعیت کنونی بماند. در حالت دوم روسیه بزرگتر و قدرتمندتر خواهد شد که شاید این اتفاق برای برخی از کشورهای جهان ناخوشایند باشد.  
ادامه مطلب ...

زمان بازتنظیم روابط با روسیه و همسایگان ایران

«نیوزویک» در گزارشی به قلم دنیس کوربی، پژوهشگر ارشد میهمان در کینگز کالج لندن و سفیر پیشین اتحادیه اروپا در ارمنستان و گرجستان، ویلیام کورتنی دستیار ارشد عضو اندیشکده رند و سفیر پیشین آمریکا در گرجستان و قزاقستان و ریچارد کوزلاریچ مدیر اندیشکده علوم و سیاست‌گذاری انرژی در دانشگاه جرج میسون و سفیر پیشین آمریکا در آذربایجان و بوسنی و هرزگوین نوشت: 
ادامه مطلب ...

ریشه‌های سیاست خارجی پوتین

ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه بدون پیشنهاد یک توضیح واضح درباره این که چگونه این تغییرات باعث مقابله و شکست تروریسم و اتحاد کشور می‌شود،‌ برنامه مذکور را با تعیین تمامی فرمانداران و ایجاد زنجیره‌ای یگانه از فرماندهی به عنوان تقویت و گسترش یک انسجام ملی برای مقابله با تهدیدات تروریستی با هدف تقویت اتحاد کشور و جلوگیری از بروز بحران‌های بعدی مشخص کرد. 
ادامه مطلب ...

آیا روسیه از توافق هسته ای ایران سود خواهد برد؟

پیامدهای توافق هسته ای میان ایران و گروه 1+5 از خاورمیانه فراتر خواهد رفت و به خصوص بر رابطه میان ایران و روسیه تأثیر خواهد گذاشت. همان طور که «پل شوارتز»، پژوهشگر مرکز مطالعات راهبردی و بین المللی گفته است: «روسیه احتمالاً یکی از برندگان اصلی فرایند [توافق] خواهد بود». تردیدی نیست که این توافق برای ارتباط دوجانبه میان مسکو و تهران فرصت های جدیدی خلق خواهد کرد، اما اساس این فرصت ها لرزان و محدودیت های آنها فراوان است.  
ادامه مطلب ...

فاکتور چینی در حمایت روسیه از توافق هسته ای ایران

اندیشکده بروکینگز در جدیدترین تحلیل خود به قلم پاول بائِو استاد پژوهشی در «مؤسسه تحقیقات صلح اسلو» و همچنین یکی از اعضای ارشد مرکز آمریکا و اروپا در بروکینگز با نگاهی به موضوع حمایت غیرقابل‌پیش‌بینی روسیه از توافق هسته‌ای ایران با گروه ۱+۵، به کارشکنی‌های حساس روسیه در روند مذاکرات پرداخته و تنها دلیل این کشور برای موافقت با توافق هسته‌ای را انزوای مسکو از غرب و وابستگی شدید آن به چین است که سبب شده  
ادامه مطلب ...

پیامدهای توافق هسته ای ایران برای روسیه

اندیشکده مرکز مطالعات راهبردی و بین المللی در گزارشی به قلم پل شوارتز، عضو ارشد برنامه روسیه و اوراسیا در این اندیشکده آمریکایی نوشت: هجده ماه گذشته پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل (یعنی ایالات متحده، چین، فرانسه، روسیه و بریتانیا) به همراه آلمان که در مجموع با عنوان 1+5 شناخته می شوند مذاکرات فشرده ای با ایران در زمینه مساله هسته ای داشته اند.  
ادامه مطلب ...

توافق جامع هسته‌‌ای ایران؛ گزینه «مطلوب» روسیه

نهایتاً پس از سال‌ها کشمکش و ماه‌ها مذاکره، پیش‌نویس توافق جامع هسته‌‌ای به امضاء ایران و گروه 1+5 رسید. طی این فرآیند پرفراز و نشیب طرف‌های دخیل در این پرونده برای تأمین منافع خود تلاش‌های مختلفی را به کار بستند. روسیه به عنوان یکی از اعضاء اصلی گروه 1+5 از این امر مستثنی نبوده و به این منظور تاکتیک‌های مختلفی را در دستور داشته است. 
ادامه مطلب ...

پیامدهای ژئوپولیتیکی گسترده تر توافق هسته ای ایران (برای روسیه)

پیامدهای ژئوپولیتیکی گسترده تر توافق هسته ای ایران (برای روسیه)

حالا که توافق بر سر مسئله هسته ای به دست آمده است، توجه ها به سوی تاثیر آن بر اسرائیل و کشورهای عربی خلیج فارس متمرکز شده است. علاوه بر این، توافق بر رقابت ژئوپولیتیکی میان روسیه و چین از یک سو با آمریکا و متحدینش از سوی دیگر هم تاثیر می گذارد.  
ادامه مطلب ...