مطالعات ایران و روسیه

سیاست خارجی و بین‌الملل

مطالعات ایران و روسیه

سیاست خارجی و بین‌الملل

مهم ترین تحولات داخلی و خارجی روسیه در سال 2018

پهناورترین کشور جهان طی سال 2018 میلادی با رویدادهای مختلف داخلی و خارجی روبرو بود از جمله این کشور در بعد بین المللی با تحریم ها و تنش های بی سابقه از سوی غرب مواجه شد، روابط خود با شرقی ها را بهبود بخشید و بیش از همیشه اعتماد کشورهای منطقه را بدست آورد.   


روس ها طی یک سال گذشته همکاری های راهبردی خود با ایران و ترکیه در خصوص مساله سوریه را ادامه دادند و از تمایل خود برای بهبود روابط با آمریکا گفتند و هند و چین را شریک های راهبردی خود خواندند. مقامات کرملین در خصوص مسئله خاشقچی نیز موضع سکوت اختیار کردند و ترجیح دادند متحدان غربی عربستان در این خصوص اظهارنظر کنند و پس از تنهایی عربستان در غرب، پوتین دست بن سلمان را در گروه بیست به نشانه دوست روزهای سخت فشرد.

روسیه سال گذشته میلادی میزبان بزرگترین رویداد ورزشی جهان (جام جهانی فوتبال 2018 ) نیز بود و فرصت مناسبی یافت تا با پروژه روس هراسی غرب از طریق دیپلماسی عمومی مقابله کند و تصویری واقعی تر از خود به جهانیان ارایه دهد. در ادامه نگاهی گذرا به مهمترین تحولات روسیه در عرصه بین المللی داریم.

رونمایی از تازه ترین تسلیحات تهاجمی در جهان

ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه اوایل اسفند ماه در پیام سالانه خود در جمع سران و نمایندگان مجلس فدرال از تازه ترین تسلیحات تهاجمی در جهان پرده برداری کرد و گفت که از زمین، هوا و دریا شلیک می شوند و پس از عبور از هرگونه سامانه پدافند موشکی در جهان، هدف را با خاک یکسان می کنند.

وی مدعی شد: موشک های قاره پیمای روسی از هر گونه سامانه پدافند موشکی عبور می کند و سامانه آمریکایی نیز در برابر آن ناتوان هستند. موشک قاره پیمای سرمت با برد 11 هزار کیلومتر با تونایی دور زدن سامانه های موشکی و توانایی دور زدن زمین از طریق قطب شمال، موشک آوانگارد با برد نامحدود و توانایی فرار از دست سامانه های دفاع موشکی، زیردریایی و اژدر پوزئیدون با توانایی فرار از سامانه های دفاعی تا زمان برخورد به هدف (شهرهای ساحلی) و موشک بالدار کنجال مخصوص شلیک از طریق هواپیماها با قابلیت دور زدن موانع تا زمان برخورد به هدف از جمله تسلیحاتی بودند که به گفته پوتین، روسیه را در حالت برتری نظامی در جهان قرار داده است.

پوتین با رکورد شکنی رئیس جمهور روسیه شد

هفتمین دوره انتخابات ریاست جمهوری روسیه اواخر اسفند ماه برگزار شد و ولادیمیر پوتین از میان هشت نامزد ریاست جمهوری، موفق شد بار دیگر بر صندلی قدرت در کرملین تکیه بزند. ولادیمیر پوتین با کسب آرای 56.43 میلیون نفر از مردم روسیه رکورد کسب آرا در انتخابات ریاست جمهوری روسیه را شکست. رئیس جمهوری منتخب روسیه با پایان سال 2018، تا پنج سال دیگر در قدرت می ماند.

مقابله با روس هراسی از طریق جام جهانی

جام جهانی فوتبال 2018 روسیه در حالی با قهرمانی تیم ملی فرانسه پایان یافت که روس ها با میزبانی خود توانستند تصویری متفاوت از آنچه که در بیرون از این کشور توسط رسانه های غربی از آن به نمایش گذاشته می شود، به جهانیان ارایه دهند. پرونده بزرگترین رویداد ورزشی فوتبالی جهان که از 24 خرداد ماه در 11شهر و 12 ورزشگاه روسیه آغاز شده بود، 24 تیرماه در حضور روسای جمهوری روسیه، فرانسه و کرواسی و با اهدا جام جهانی فوتبال به قهرمان این رقابت ها بسته شد.

تشدید فشار بر روسیه از سوی غرب

روسیه امسال نیز با چالش دخالت در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 آمریکا و دیگر انتخابات ها در جهان مواجه شد. در داخل آمریکا بارها و به بهانه های مختلف از جمله مساله اوکراین یا دخالت در انتخابات سال 2016 یا انتخابات اخیر کنگره، روس ها در معرض اتهام قرار گرفتند هر چند که مقامات کرملین همواره اعلام می کنند در انتخابات دیگر کشورها نقشی ندارند.

به اوج رسیدن اختلافات میان مسکو و لندن

چند روز پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در روسیه، سرگئی اسکریپال جاسوس روس و دخترش در شهر سالزبوری لندن با آنچه گاز عامل اعصاب گفته شد مسموم شدند. انگلیس بلافاصله آن را اقدامی از سوی روسیه دانست و 23 دیپلمات روس را از این کشور اخراج کرد و روسیه نیز دست به اقدام متقابل زد. درگیری های سیاسی انگلیس و روسیه همچنان ادامه دارد و بالاگرفتن اختلافات میان دو کشور باعث شده است که انگلیس بیش از پیش به اوکراین برادر دیروز و مخالف سرسخت امروز روسیه نزدیک شود و پس از بروز تنش میان دو طرف، از اوکراین حمایت کند.

اخراج 150 دیپلمات روس از حدود 30 کشور جهان

مدت کوتاهی پس از اینکه انگلیس روسیه را متهم به حمله تروریستی در خاک خود کرد، نزدیک به 30 کشور غربی عمدتا عضو ناتو تصمیم گرفتند در راستای همراهی با انگلیس، حدود 150 دیپلمات روس را از کشورشان اخراج کنند. آمریکا در این میان پیشتاز بود و حتی چند تن از کارکنان روسیه در سازمان ملل متحد را نیز از این کشور اخراج کرد ضمن اینکه کنسولگری روسیه در سیاتل را هم به حالت تحقیر آمیزی بست. روسیه نیز در واکنش به این اقدامات، مقابله به مثل کرد و یکی از کنسولگری های آمریکا در این کشور را بست.

مواجهه با لیست تحریمی کرملین

امسال نه تنها نسیم سرد در روابط مسکو و واشنگتن می وزید بلکه اوضاع به حدی پر تنش شد که کارشناسان برای توصیف وضعیت از بازگشت جنگ سرد سخن گفتند. روسیه امسال بیش از هر زمانی با تحریم های اقتصادی گاه و بی گاه آمریکا مواجه شد. وزارت خزانه داری آمریکا اواسط سال 2018 در قالب گزارش تحریمی روسیه با عنوان لیست کرملین، فهرستی از 210 روس را منتشر کرد که در میان آنها اسامی برخی مقام های ارشد دولت پوتین، تجار و ثروتمندان این کشور دیده می شد. نام سرگئی لاوروف و دمیتری مدودف نیز به همراه رئیسان شرکت های روس نفت و سبربانک در این فهرست دیده می شد.

برگزاری نخستین نشست سران روسیه و آمریکا

رهبران روسیه و آمریکا سرانجام پس از دو سال از به قدرت رسیدن ترامپ در آمریکا، در هلسینکی فنلاند با یکدیگر دیدار کردند. این دیدار در شرایطی برگزار شد که کرملین تحریم های آمریکا علیه خود را بی فایده می خواند و اعلام می کرد که این اقدامات بر اقتصاد روسیه تاثیر چندانی نداشته است. ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه بارها بر لزوم برگزاری نشست سران برای کاستن از تنش ها تاکید کرده است. به گفته اکثر کارشناسان دیدار سران روسیه و آمریکا برای ولادیمیر پوتین یک موفقیت بود چرا که ترامپ در بسیاری از دقایق کنفرانس از پوتین به عنوان رقیبی قدرتمند یاد کرد و اظهاراتی بیان داشت که تا چند هفته پس ازاین دیدار مجبور به اصلاح یا تغییر آنها شده بود.

گسترش روابط با آلمان و فرانسه و تلاش برای حفظ برجام

با وجود تنش های بسیار میان روسیه و غرب در یک سال گذشته، ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه تابستان امسال راهی آلمان شد تا با آنگلا مرکل صدراعظم آلمان که پیشتر برای دیدار با او راهی سوچی شده بود گفت وگو کند. رهبران دو کشور درباره طرح خط لوله گاز جریان شمالی 2 گفت وگو و تبادل نظر کردند. سران روسیه و آلمان بر ماهیت تجاری طرح خط لوله گاز جریان شمالی 2 و برتری رقابتی این طرح تاکید و از سیاسی کردن این موضوع انتقاد و در ادامه بر گسترش روابط خود تاکید کردند. ولادیمیر پوتین و امانوئل مکرون روسای جمهوری روسیه و فرانسه نیز در یک سال گذشته بارها با یکدیگر دیدار و گفت وگو کرده اند و در موضوع سوریه به همراه آلمان و ترکیه همکاری های نزدیکی با یکدیگر دارند.

مهمترین موضوعی که روسیه، آلمان، فرانسه و حتی انگلیس را در یک سال گذشته به یکدیگر نزدیک کرد چرا که حداقل در خصوص آن اتفاق نظر دارند، مساله حفظ توافق هسته ای با ایران موسوم به برجام است. سران این کشور ها در سال 2018 هر از چند گاهی به گفت وگو با یکدیگر در این رابطه و اهتمام خود بر حفظ توافق هسته ای با ایران اشاره کردند. اوکراین موضوع دیگری است که روسیه، آلمان و فرانسه در خصوص آن با یکدیگر تبادل نظر می کنند هر چند که غربی ها مواضع روسیه در خصوص اوکراین را رد می کنند و خواهان اجرای توافقات در این خصوص از سوی روسیه هستند و همانند آمریکا مسکو را متهم به نظامی گری در شرق اروپا می کنند.

تشدید تنش با اوکراین در دریای آزوف

بیش از یک ماه قبل از پایان سال 2018، بار دیگر تنش ها میان روسیه و اوکراین به اوج خورد رسید. روس ها اعلام کردند که شناورهای اوکراینی بدون توجه به هشدار نیروهای مرزبانی به آب های سرزمینی این کشور وارد شده و پس از تبادل آتش هر سه شناور توقیف و ملوانان آنها بازداشت شدند. در آن سوی آب ها و از کی یف نیز خبر رسید که دو کشتی کوچک زرهی 'بردیانسک' و 'نیکاپول' و یک یدک کش 'یانی کاپو' طبق برنامه از قبل هماهنگ شده از بندر 'اودسا' به بندر 'ماریپول' در دریای 'ازوف' در حرکت بودند که در محاصره نیروهای روسی قرار گرفتند.

چند روز مانده به پایان سال 2018، اوکراین که برای مقابله با حمله احتمالی روسیه در حالت حکومت نظامی قرار گرفته بود، به شرایط عادی بازگشت. می توان تنها دستاورد تنش های اخیر میان اوکراین و روسیه برای مقامات کی یف را لغو دیدار دو جانبه پوتین و ترامپ در نشست گروه جی بیست در آرژانتین دانست چرا که روس ها برای برگزاری آن تلاش بسیاری کرده بودند. کشورهای غربی مطرح جهان روسیه را متهم به زورگویی به اوکراین می کنند ضمن اینکه انگلیس اعلام کرده به زودی یک ناو راهی دریای سیاه خواهد کرد تا به روسیه نشان دهد کی یف تنها نیست.

سریال سرنگونی هواپیماهای روسی در سال 2018

اوایل سال میلادی 2018، سریال سقوط یا سرنگونی هواپیماهای مسافربری یا نظامی روسیه با سقوط یک فروند هواپیمای آنتونف -148 و جان سپردن 65 مسافر و شش خدمه آغاز شد و اشتباه خلبان دلیل این حادثه اعلام شد. ان.ت.و روسیه یک هفته بعد علت این حادثه را مخابره شدن اطلاعات نادرست در خصوص سرعت هواپیما به داخل کابین، به علت فراموشی خلبان برای روشن کردن گرم کن دستگاه سرعت سنج هواپیما، عنوان کرد. کمتر از یک ماه بعد، یک فروند هواپیمای روسی آنتونوف 26 با 32 سرنشین و خدمه آن کشته شدند. این هواپیما هنگامی که 500 متر با زمین فاصله داشت و برای نشستن روی باند آماده می شد، از مسیر منحرف و پس از برخورد به زمین، منفجر شد.

«خلبانان به هنگام فرود این هواپیما در فرودگاه حمیمیم در سوریه، با مشکل هدایت هواپیما روبرو شدند؛ دلیل از دست رفتن کنترل هواپیما این بود که قطعه ای در یکی از بال های این هواپیما، از حالت عادی خارج شده بود و در نتیجه هواپیما تعادل خود را از دست داد.» خلبان ها به همین دلیل نتوانستند هواپیما رابه حالت عادی برگردانند و در حالت شیرجه مورب در فاصله 500 متری باند فرودگاه، سقوط کرد. در ساعات اولیه این اتفاق، برخی از منابع از دست داشتن گروهک تروریستی جیش الاسلام در سقوط آنتونوف 26 خبر دادند، ادعایی که بعدا تکذیب شد.

اوایل بهمن ماه سال 96 جنگنده سوخو - 25 نیروی هوافضای روسیه در آسمان سوریه و توسط تروریست ها هدف سلاح دوش پرتاب قرار گرفت و سرنگون شد. «رومان فیلیپوف» خلبان این جنگنده پیش از سرنگونی هواپیما موفق به خروج از آن شد اما بر روی زمین و در جنگ با تروریست ها با منفجر کردن نارنجک وقتی تروریست ها دورش حلقه زده بودند به قهرمان ملی روس ها تبدیل شد. چندی بعد نوبت به جنگنده روسی دیگری رسید، اردیبهشت ماه سال 97 اعلام شد که یک جنگنده سوخو 30 روسیه سقوط کرده است و هر دو خلبان آن جان خود را از دست دادند.
دلیل این سقوط، وارد شدن پرنده به موتور هواپیما عنوان شد.

اواخر شهریورماه و مهرماه سال 97 را می توان جزو بدترین ماه های هوانوردی روسیه دانست. اواخر شهریور جنگنده در حال انجام پرواز آموزشی در نیژنی نووگورد در جنوب غربی روسیه سقوط کرد، خلبانان پیش از سرنگونی هواپیما از آن خارج شدند. دو هفته بعد از آن، یک فروند جنگنده میگ29 روسیه در پرواز آزمایشی نزدیک مسکو سقوط کرد؛ هر دو خلبان پیش از سرنگونی هواپیما موفق به خروج شدند. اواخر مهرماه نیز یک فروند جنگنده آموزشی از نوع ایل-39 در ناحیه کراسنودار در جنوب غربی روسیه که به ناحیه فدرال جنوبی مشهور است، سقوط کرد تا در طول کمتر از 40 روز سه سانحه هوایی در روسیه تنها در بخش جنگنده ها رخ داده باشد.

سریال سرنگونی یا سقوط هواپیماهای روسی اواخر شهریور و مهرماه تمامی نداشت، طوری که در لابلای خبرهای سرنگونی جنگنده های روسی به دلیل مشکل فنی، از سوریه خبر رسید که یک فروند هواپیمای تجسسی ایل-20 روسیه با 15 نظامی در آسمان سوریه (در دریای مدیترانه) سرنگون شده است. مدتی بعد وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که جنگنده های اسائیلی برای حمله به سوریه از فضای هواپیمای ایل-20 استفاده کردند و سامانه پدافند موشکی سوریه نیز به اشتباه آن را هدف قرار داد.

فراز و فرود روابط با اسرائیل


اوایل سال 2018 میلادی، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی، قدم هایی برای بهبود روابط با روسیه برداشت. نتانیاهو با حضور دراین مراسم به اولین نخست وزیر رژیم صهیونیستی تبدیل شد که درچنین مراسمی شرکت کرده است و پس از آن نیز مذاکراتی با مقامات روسیه انجام داد. پس از آن، حملات هوایی رژیم صهیونیستی به برخی مناطق تحت کنترل دولت قانونی سوریه متحد روسیه افزایش یافت و دو ماه بعد از آن نیز با کمک روسیه فاصله ای میان دو طرف (اسرائیل و سوریه ) در جولان اشغالی پیش بینی شد.

روسیه مدتی بعد اعلام کرد که با تلاش پلیس نظامی روسیه، مناطق اطراف ارتفاعات جولان در مرز سوریه و اسرائیل از سلاح های سنگین گروه های تروریستی پاکسازی شده است. پس از توافق نتانیاهو با پوتین، همه چیز برای رژیم صهیونیستی خوب پیش می رفت که ماجرای سرنگونی هواپیمای تجسسی روسیه در اواخر شهریورماه 96 روی داد حادثه ای که پیشتر گفته شد منجر به کشته شدن 15 نظامی روس در آسمان سوریه در دریای مدیترانه شد.

ولادیمیر پوتین پس از این رویداد، به خبرنگاران روس گفت که اگر چه ما این حادثه را مشابه سرنگونی جنگنده روس توسط ترکیه در سه سال پیش نمی دانیم و آن را نوعی حادثه قلمداد می کنیم اما قطعا پاسخی به این اقدام خواهیم داد که برای جهان نیز به خوبی قابل مشاهده باشد. مقامات رژیم صهیونیستی از مدت ها قبل توانسته بودند با رایزنی های فراوان روس ها را قانع کنند که از ارسال سامانه های پدافند هوایی معروف خود با نام اس 300 به سوریه برای پوشش دادن تمام آسمان سوریه خودداری کنند.

پس از سرنگونی هواپیمای روسی، جنگ افزارهای الکترومغناطیسی از جمله سامانه پدافند دفاعی اس300 به سوریه ارسال شد و مقامات و کارشناسان روس این اقدام روسیه را پاسخی به سرنگونی هواپیمای ایل-20 خود عنوان کردند. واکنشی که چند روز پیش از پایان سال 2018 تاثیر خود را نشان داد چرا که سامانه های پدافندی جدید سوریه توانستند 14 موشک از 16 موشک شلیک شده از سوی جنگنده های اسرائیلی را نابود کنند.

در آخرین روزهای سال 2018 نیز، اختلافات میان روسیه و رژیم صهیونیستی بیشتر نمود پیدا کرد چرا که گری کورن سفیر اسراییل در مسکو در یادداشت اعتراضی به وزارت خارجه روسیه، دعوت از «اسماعیل هنیه» رئیس دفتر سیاسی حماس برای سفر به مسکو را اقدامی نادرست خواند. طرف صهیونیستی یادداشت مشابهی حاوی اعتراض به این دعوت را به سفیر روسیه در سرزمین های اشغالی داد.

طرف روس در واکنش به اعتراض اسراییل اعلام کرد که مقام های اسراییل نیز با حماس مذاکره می کنند. یک روز پس از رسانه ای شدن دعوت روسیه از اسماعیل هنیه، رژیم صهیونیستی در اقدامی تلافی‌جویانه، به قطعنامه‌ای ضد روسی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد رای موافق داد. این قطعنامه با «ابراز نگرانی عمیق» در خصوص آنچه که «نظامی‌ سازی کریمه» خوانده شد خواستار عقب‌ نشینی مسکو از این منطقه واقع در ساحل دریای سیاه شد. قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل با 66 رای مثبت، 19 رای منفی و 72 رای ممتنع، به تصویب رسید.

گسترش روابط با همسایگان و کشورهای منطقه

اگر چه روسیه امسال به شدت از سوی غرب تحت فشار قرار گرفت اما توانست با کشورهای همسایه در جنوب، شرق و کشورهای خاورمیانه روابط خود را بیش از پیش گسترش دهد. روسیه با چهار کشور دیگر حاشیه دریای خزر از جمله ایران به توافق رسید و کنوانسیون رژیم دریای خزر را امضا کرد تا آمریکا یا هر کشور خارجی دیگری نتواند در این محدوده آبی مستقر شود، دستاوردی مهم برای روس ها که همواره نگران نزدیکی ناتو یا آمریکا به مرزهای خود هستند.

مسکو همکاری برای حل و فصل بحران روسیه در قالب تروئیکای آستانه(ایران، روسیه و ترکیه) و اردن(آمریکا، روسیه و اردن) را هم در کنار گروه کوچک (ترکیه، روسیه، فرانسه و آلمان) پیش برد. مقامات کرملین در قالب تروئیکای آستانه با همتایان ترکیه ای و ایرانی خود به نتایج قابل قبولی رسیدند و توانستند بر سر تشکیل کمیته قانون اساسی سوریه به توافق برسند. تروئیکای آستانه موفقترین نمونه همکاری بین المللی برای حل و فصل بحران سوریه به حساب می آید.

در همین قالب، روسیه وترکیه نیز در خصوص ادلب آخرین استان سوریه که در تصرف مخالفان اسد و تروریست ها است به توافق رسیدند تا به تدریج و با کمترین تلفات برای غیر نظامی ها، این منطقه در همسایگی ترکیه از وجود تروریست ها پاک شود تا همانگونه که ترکیه می گوید سه میلیون سوری به دلیل ترس از حمله تمام کننده روسیه یا ارتش سوریه، یک شبه از ادلب به سمت مرزهای ترکیه هجوم نبرند.

روس ها در طرف دیگر با اردن همکاری تنگاتنگی دارند تا روند بازگشت آوارگان سوری به کشورشان سرعت بگیرد. این کشور به تازگی با سران فرانسه، آلمان و ترکیه در استانبول دیدار کرد تا چهار طرف در قالب نشست گروه کوچک در خصوص کمک به بهبود اوضاع در سوریه، کمک های بشردوستانه به مردم این کشور، تلاش برای بازگشت آوارگان و اواضاع در ادلب همکاری ها و هماهنگی های لازم را انجام دهند.

روسیه علاوه بر این ها امسال میزبان ولیعهد عربستان سعودی بود، ولادیمیر پوتین در چارچوب نشست گروه 20 در آرژانتین در شرایطی دستان بن سلمان را فشرد که وی تحت شدیدترین فشارهای بین المللی به دلیل دست داشتن در قتل جمال خاشقچی در کنسولگری ترکیه دراستانبول قرار داشت.

در آخرین روزهای سال 2018 نیز میخائیل بوگدانف نماینده ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه در خاورمیانه ضمن هشدار به آمریکا درخصوص مداخله در فرآیند تعیین جانشین برای پادشاه عربستان، از محمد بن سلمان ولیعهد سعودی که به دلیل قتل جمال خاشقچی روزنامه نگار منتقد آل سعود تحت فشار است، حمایت کرد.

روابط روسیه و ایران نیز امسال بیش از پیش توسعه یافت به شکلی که چهاردهمین نشست کمیسیون همکاری های اقتصادی میان تهران و مسکو اواخر سال 96 در روسیه برگزار شد و در کنار آن همکاری های پارلمان های دو کشور در قالب کمیسیون پارلمانی کلید خورد. بسیاری ازمقامات دولتی، قضایی، پارلمانی، نظامی و امنیتی دو کشور نیز در یک سال گذشته بارها با یکدیگر در ایران یا روسیه دیدار کردند.

روسیه امسال در نشست شورای امنیت، قطعنامه پیشنهادی انگلیس علیه نقش ایران در یمن را وتو کرد و همواره از حامیان حفظ توافق هسته ای با ایران و تغییر رویکرد آمریکا در قبال ایران است. به گفته مهدی سنایی سفیر جمهوری اسلامی ایران در فدراسیون روسیه، هم اکنون سندی در هیچ حوزه ای نیست که امضا نشده باشد و نیاز به اقدامات رهبران سیاسی باشد.

روس ها در یک سال اخیر اختلافات با ترکیه را هم پشت سر گذاشتند و روابط خود با آنکارا را در حوزه های مختلف از جمله فعالیت نظامی و هماهنگی در خصوص اقدامات نظامی در سوریه همگام ساختند. کرملین تلاش کرد بیش از هر زمانی به ونزوئلا و کوبا نزدیک شود و در همین رابطه میزبان سران این کشورها در کنار سران چین و ژاپن بود و کمک های خیرخواهانه به ونزوئلا ارایه داد و به کوبا قول داد که همکاری ها با این کشور را افزایش دهد.

پوتین سفری هم به هند داشت تا روابط استراتژیک خود با این کشور قدرتمند در آسیا را در کنار گسترش روزافزون روابط با چین گسترش دهد. نتیجه این سفر فروش سامانه پدافند اس 400 بود که پیشتر در اختیار چین قرار گرفته بود. سران روسیه در شش ماه دوم سال 2018 بارها از تمایل خود برای سفر رهبر کره شمالی به این کشور و حل اختلافات خود با ژاپن خبر داد که از جنگ دوم جهانی تا امروز باقی مانده است دو هدفی که در این سال به آنها دست نیافتند.

خروج آمریکا از پیمان موشکی

مقام های مختلف روسیه در ماه های پایانی سال 2018 بارها نگرانی خود را از آغاز دور جدیدی از رقابت تسلیحاتی در جهان با توجه به از بین رفتن پیمان موشکی با آمریکا و بروز جنگ هسته ای در دنیا ابراز کردند. پوتین در این باره گفته است که خطر جنگ هسته ای در جهان جدی است و دنیا شاهد از بین رفتن پیمانی است که سنگ بنای متوقف کردن مسابقه تسلیحاتی در جهان بوده است.

وی گفت: سامانه بازداشتن مسابقه تسلیحاتی در حال از هم پاشیده شدن است چرا که آمریکا از پیمان منع موشکی خارج می شود. رئیس جمهوری روسیه گفت: روسیه در واکنش به این مساله ناچار شده است اقدامات مربوطه را انجام دهد و امروز گفته می‌شود روسیه به برتری در این زمینه رسیده اما این اقدام در جهت حفظ برابری بوده است.

وی با مطرح کردن این پرسش که با خروج آمریکا از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان برد و کوتاه برد و استقرار موشک‌های این کشور در اروپا چه باید کرد؟، اظهار داشت: باید به فکر امنیت خود باشیم. پوتین ادامه داد: در غرب از امکان استفاده از بمب‌های هسته‌ای کوچک صحبت می‌شود که در ظاهر به کار گرفتن آن ممکن است، اما این امر می‌تواند به فاجعه هسته‌ای منجر شود.

اخبار رسانه های مختلف روسیه در ماه های پایانی سال 2018 گواه این واقعیت بود که پیمان منع موشک های هسته ای میان برد و کوتاه برد که هشتم ماه دسامبر سال 1987 بین 'میخائیل گورباچف' آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی و 'رونالد ریگان' رئیس جمهوری وقت آمریکا امضا شد تا توسعه و کاربرد تمام موشک های هسته ای و غیر هسته ای کوتاه و میان برد به استثنای موشک های دریایی ممنوع شد، به پایان راه خود رسیده است و جهان وارد شرایط جدیدی شده که به اعتقاد خیلی ها قدم گذاشتن در مسیر جنگ هسته ای است.

سالی پر حادثه در صنعت فضایی

روسیه امسال را هم با فراز و فرودهایی در صنعت فضایی خود پشت سر گذاشت هر چند که با توجه به ناکامی بزرگ در اواخر سال 2017 برای ماهواره بر سایوز که منجر به سقوط 17 ماهواره در اقیانوس شد، سال میلادی گذشته به مراتب برای روس ها بهتر از دو سال پیش به پایان رسید. اوایل سال 2018، روس کاسموس اعلام کرد که 11 ماهواره را با ماهواره بر سایوز از پایگاه فضایی تازه تاسیس «واستوچنی» در شرق این کشور با موفقیت به فضا پرتاب کرد.

یک ماه پس از موفقیت در این پروژه، روسیه چهار ماهواره اروپایی از گویان در اراضی ماورای بحار فرانسه به فضا فرستاد. گفتنی است، گویان فرانسه یکی از ناحیه‌های آن‌سوی آب (ماوراءبحار) فرانسه در شمال آمریکای جنوبی در همسایگی کشورهای سورینام، گویان، برزیل و در جنوب دریای کارائیب است.

اوایل فروردین ماه سال 97 نیز مرکز هدایت پروازهای فضایی روسیه اعلام کرد: فضاپیمای سایوز سه فضانورد را از پایگاه فضایی بایکانور روسیه در قزاقستان راهی ایستگاه فضایی کرد. سه ماه پس از این ماجرا و بازگشت فضانوردان اعزامی به زمین، روس کاسموس خبر داد که سه خدمه جدید ایستگاه فضایی بین المللی با فضاپیمای «سایوز.ام.اس-09» با موفقیت به ایستگاه فضایی منتقل شدند.

مهرماه سال 97، این فضانوردان نیز با موفقیت به زمین بازگشتند و نوبت به اعزام گروه دیگری به ایستگاه بین المللی فضایی شد اما این بار فضاپیمای سایوز دقایقی پس از پرتاب از پایگاه فضایی بایکانور روسیه در قزاقستان با نقص فنی مواجه شد و به زمین بازگشت تا روسیه اعلام کند پرواز فضاپیماهای سرنشین دار را متوقف خواهد کرد. این موضوع موجی از نگرانی به دلیل تعطیلی احتمالی ایستگاه بین المللی فضایی را در پی داشت. در میان این نگرانی ها، آذرماه 97 بود که فضاپیمای سایوز با سه فضانورد برای حضور در پایگاه بین المللی فضایی، از پایگاه بایکانور در قزاقستان به فضا پرتاب شد و با موفقیت فضانوردان را به مقصد رساند تا تیم قبلی که حدود 200 روز در فضا بودند بتوانند به زمین بازگردند.

روسیه در سال جاری بارها ماهواره های نظامی، جهت یاب و هواشناسی به فضا فرستاده است که اکثر آنها با موفقیت در مدار زمین قرار گرفتند. در مجموع می توان گفت روس ها سال میلادی جاری را در شرایطی به پایان بردند که با وجود بهبود روابط با کشورهای خاورمیانه، شرق و برخی از تروئیکای غربی همچنان تحت شدیدترین فشارهای غرب برای همراهی با آنان به جای اتخاذ سیاست های مستقل قرار دارد شاید از این رو بوده است که ولادیمیر پوتین در نشست خبری سالانه خود در جمع یک هزار و 700 خبرنگار اعلام کرد که تنها هدف برخی از دوستان و شرکای غربی ما متوقف کردن روند توسعه و پیشرفت روسیه است.

منبع: ایرنا / 10 دی 1397


لینک اصلی: اینجا

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد