مطالعات ایران و روسیه

سیاست خارجی و بین‌الملل

مطالعات ایران و روسیه

سیاست خارجی و بین‌الملل

گرگ زاده عاقبت گرگ شود ...

مواضع داعش در سوریه و عراق آشکارا رو به نابودی اند. شبه نظامیان این گروهک فعالیت خود را در دیگر جبهه ها افزایش داده اند – نبرد میان باندهای اسلام گرایان و ارتش فیلیپین، وقوع عملیات تروریستی در بریتانیای کبیر و اکنون نیز در ایران. آیا میان آنها ارتباطی وجود دارد؟
  
مواضع «دولت اسلامی» در سوریه و عراق آشکارا رو به نابودی است. به نظر می رسد، به همین دلیل است که شبه نظامیان این گروهک فعالیت خود را در دیگر جبهه ها افزایش داده اند – نبرد میان باندهای اسلام گرا و ارتش فیلیپین، وقوع عملیات تروریستی در بریتانیای کبیر و اکنون، در ایران.

تعداد قربانیان عملیات تروریستی تهران تا ٤٠ نفر افزایش یافته است. از میان آنان، ١٧ نفر جان خود را از دست دادند. بر اساس گزارشات وزارت اطلاعات ایران، این تروریست ها از صفوف شبه نظامیان داعش در رقه و موصل بوده اند. جالب این است که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از همدستی عربستان سعودی در این رویداد سخن گفته است.

افزون بر آن، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی این رویداد تراژیک را به دیدار دونالد ترامپ و سعودی ها در ریاض و در چارچوب اجلاس آمریکا – کشورهای اسلامی ارتباط می دهد که طی آن، ترامپ ضمن تلاش برای جذب وهابیون از کشورهای پادشاهی «خلیج فارس» و اسرائیل، مصرانه، تفکر تشکیل ناتوی خاور نزدیک علیه «تهدید ایران» را مطرح کرد.

در این دیدار، آمریکا با عربستان سعودی قرارداد مربوط به ارسال تسلیحات به ارزش ١١٠ میلیارد دلاری را امضا کرد. بی تردید، در خاور نزدیک، هیچ کارشناسی نیست که احتمال دستیابی شبه نظامیان داعش به این تسلیحات را تصریح نکرده باشد. آنان این تسلیحات را در کجا می توانند به کار گیرند؟ حوادث اخیر نشان می دهند که در همه جا.

بنا بر این، تا حدودی به صورت پی در پی، شاهد وقوع عملیات تروریستی در لندن، تهران و همچنین کشته شدن شهروندان چین در جنوب غربی پاکستان می شویم. آیا میان آنها ارتباطی وجود دارد؟

نخست، در اوایل ما جاری، نشست مرحله ای کلوپ بیلدربرگ برگزار شد که طی آن، ضمن بحث و بررسی مسائل خاور نزدیک، نخبگان در این مورد که آینده منطقه – در دست «وهابیسم میانه روی» عربستان سعودی خواهد بود، به توافق رسیدند. در حال حاضر، زمان گسترش خلافت داعش به تعویق افتاده است و عامل اصلی آن می تواند قطر باشد که ده کشور سنی ضمن متهم کردن این کشور به حمایت از «دولت اسلامی»، روابط دیپلماتیک خود را با آن قطع کرده اند.

شبکه تلویزیونی «الجزیره» قطر نیز در پاسخ به آن، اطلاعاتی هک شده از پست الکترونیکی سفیر امارات متحده عربی در آمریکا را پخش کرد. این سفیر قصد داشته با نمایندگان مرتبط با بنیاد دفاع از دموکراسی در اسرائیل دیدار کند تا مشی عربستان سعودی را «در راستای حذف مشروعیت از جهاد جهانی» را بحث و بررسی کند. یعنی، در اصل، همان مسئله ای که در بلوک بیلدربرگ از آن سخن رفته است.

دقیقاً پیش از آن، در روز ٣ ماه ژوئن، شبه نظامیان داعش عملیات تروریستی لندن را اجرا کردند که باعث شد، با قطر ارتباط داده شده و عربستان سعودی که در زمینه پشتیبانی مالی اسلام گرایان، کمتر از این کشور نیست، جزء کشورهای «شرور کمتر» قرار داده شود. شاید هم این موضوع کم ترین مفهومی نداشته باشد، با این همه، فوتبالیست های سعودی قبل از آغاز مسابقه با تیم اتریش، از رعایت یک دقیقه سکوت به یاد قربانیان تراژدی لندن به این بهانه خودداری کردند که به ظاهر، در فرهنگ عربستان سعودی رسمی سنتی به عنوان یک دقیقه سکوت وجود ندارد.

محاصره قطر در روز ٥ ماه ژوئن، این کشور را به ناگزیر، به آغوش ایران انداخت، زیرا از هیچ کشور دیگری نمی تواند ارزاق و بسیاری از چیزهای دیگر را دریافت کند. ایران چندی پیش، در اجلاس آمریکا – کشورهای اسلامی در ریاض، کشور شرور شماره یک در جهان اعلام شد و اکنون نیز به کمک قطر آمده که خود نیز به داعش کمک می کند.

وقتی چنین تهدیدهایی مطرح می شوند، وزارت امور خارجه آمریکا نیز در روز ٦ ماه ژوئن، با عربستان سعودی در راستای آمادگی نظامی نیروهای هوایی و ارسال سیستم های راداری قراردادی به ارزش ٦٦٢ میلیون دلاری را تصویب می کند و در روز ٧ ماه ژوئن، اسلام گرایان در تهران، دست به عملیات تروریستی می زنند.

یک روز بعد، در بلوچستان پاکستان، شبه نظامیان شهروندان چینی را به قتل می رسانند. در خبرهای بین المللی از این منطقه چندان یاد نمی شود، اما ظاهراً، از این پس، ما بیش از گذشته در خصوص این منطقه خبرهایی خواهیم شنید. بندر گوادر در بلوچستان واقع شده است که توسط چینی ها، در اعماق آب ساخته شده و قرار است، از طریق بزرگ راهی به ایران متصل شود. پاکستان در شعاع تجارت آزاد با چین قرار دارد و قرار است، بندر گوادر به عنصر اصلی راه ابریشم در این منطقه تبدیل شود.

و این جا، از طرح راه ابریشم دریایی، از سواحل شرقی چین به دریای چین جنوبی و تنگه مالاکا و از آنجا نیز به کرانه های شمالی و شمال شرقی آفریقا و از طریق تنگه باب المندب به بندر ایلات اسرائیل سخن در میان است. چینی ها خط راه آهنی از ایلات به اشدود را احداث می کنند و از آنجا، کالاها به استانبول (در آنجا، تونل های راه آهن از بستر تنگه بسفر عبور می کنند) و سپس، با دور زدن کانال سوئز به اروپا انتقال داده خواهند شد.
بدین ترتیب، فقط مصر گول خرده است که بسیار سریع، به ائتلاف ضد قطر به سرکردگی سعودی ها ملحق شد.

در این میان، اسرائیل با وجود آن که منافعش در طرح مسیر راه ابریشم با مصر متفاوت است، با مخالفان ایران اعلام همبستگی می کند، زیرا نگران این است که جمهوری اسلامی ایران که به مواضع اسلام گرایان در سوریه ضربه وارد کرده است، بتواند کوریدور حمل و نقل زمینی با لبنان را احیا کند.
آن وقت، شیعیانی که در یک قدمی شعاع آزاد تجاری با چین و همچنین، در یک قدمی راه به سوی بندر گوادر قرار دارند، مسیر جایگزین اسرائیل – ترکیه به سوی اروپا را احداث خواهند کرد.

برای عربستان سعودی که خواهان پیوستن به زنجیره های تجاری چین است، پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگهای می تواند مشکل بزرگی باشد (وانگ ئی، وزیر امور خارجه چین، نیز در خصوص مقرون به مصلحت بودن این طرح سخن گفته است) که امکانات جدیدی را نه فقط در رابطه با بندر گوادر بلکه، کوریدور شمال – جنوب فراهم خواهد کرد که از طریق روسیه به اتحادیه اروپا می رسد.

ریاض همچنین، بر این امر پافشاری دارد که قزاقستان و آذربایجان که به زنجیره ذکر شده در بالا پیوسته اند، روابط خود با ایران را محدود کنند.
ترکیه، عضو ناتو، از طریق نشریه «ینی شفق»، حامی دولت، هدف از مشارکت خود در راه ابریشم را «پایان دادن به برتری آمریکا در اقتصاد جهانی از طریق تحول اقتصادی شرق» اعلام کرده است. در حقیقت، ترک ها به مرحله تشکیل شعاع آزاد تجاری با پاکستان نزدیک شده اند که به نوبه خود، با چین شعاع آزاد تجاری دارد.

بدین ترتیب، ارسال کالاها به ایلات از طریق بندر گوادر پاکستان عملی خواهد شد که گریز از دور زدن هند را ممکن خواهد ساخت و این به معنای کاهش مخارج حمل و نقل خواهد بود. اما، موضوع به اینجا ختم نمی شود. در روز ٩ ماه مارس، نیهات زیبکچی، وزیر اقتصاد ترکیه، بریتانیای کبیر را برای عقد توافق پیرامون شعاع آزاد تجاری بلافاصله بعد از خروج از اتحادیه اروپا فرا خواند.

بدین ترتیب، شعاع بزرگ تجارت آزاد «از تایگا تا دریای بریتانیا» پیش خواهد رفت که چین را تا آسمان بالا خواهد برد و آمریکا را که به شدت برایش مسیر راه ابریشم از طریق کانال پاناما مهم است، دست خالی خواهد گذاشت. و اما، آمریکا و عربستان سعودی برای ممانعت از ایجاد چنین مسیری، چه خواهند کرد؟

با توجه با طرح های عظیم اردوغان در راستای شعاع آزاد تجاری چین – ترکیه – بریتانیای کبیر (و به احتمال، به همراه قاره اروپا، البته اگر مرکل تسلیم باج گیری شود)، به ظاهر اینجا هدف بیمه کردن خود در برابر هر گونه احتمال گشوده شدن آغوش گرم برادران آمریکایی در ناتو است.

بهترین وسیله بیمه، سیستم دفاع ضد موشکی «اس – ٤٠٠» روسیه است که در سطوح عالی، در خصوص آن توافق حاصل شده است. بی جهت نیست که فیکری ایشیق، وزیر دفاع ترکیه، از تسریع عقد چنین قراردادی سخن گفته است، زیرا «ما (ترکیه) در طرح دفاع ضد هوایی – به کلی «دستمان خالی است». علت آن این است که ناتو در سال ٢٠١٣ میلادی، طرح مشترک ترکیه – چین در رابطه با احداث سیستم دفاع ضد هوایی را بلوکه کرد.

در حال حاضر، برای روسیه، ثبات ترکیه به خاطر احداث «خط لوله گاز رسانی مسیر ترکیه» بسیار مهم است. افزون بر این که ائتلاف سعودی که از آمریکایی ها برای خرید تسلیحات پول گرفته است، نه فقط قطر بلکه، ترکیه را به پشتیبانی مالی از «اخوان المسلمین» متهم کرده است.

حال که آنکارا آمریکا و عربستان سعودی را از مسیر چینی انتقال کالا کنار می زند و همزمان با آن، ضمن ملحق شدن به ایران و قطر، به همدستی با تروریسم متهم می شود، نیاز به این دارد که در اسرع وقت، به سیستم «اس – ٤٠٠» مجهز شود. ناتو، ناتو نیست و «بمباران مردم» با کم ترین علتی آغاز می شوند.

آری، برای متحدان، انتشار مقاله های رسانه های گروهی ترکیه پیرامون آمریکا، بیش از حد جسورانه به نظر می رسد. برای نمونه، نشریه «استار» به طور مستقیم، اعلام کرده است که هدف از طرح های آمریکا در خاور نزدیک – نابودی دولت های ملی می باشد:

«از قرائن چنین برمی آید که آمریکا در خاور نزدیک، در اندیشه نابودی دولت ها می باشد. علت آن ساده است! در جهان تک رنگی و یک قطبی، وجود دولت هایی که در آنها، نظم حاکم است، مشکل ساز است. و وقتی آمریکا در طول سال های طولانی، جنگ های داخلی، ترور و رژیم های جدا مانده از مردم را تغذیه می کرده، این را برای روزهای کنونی لازم داشت.

در آینده، آمریکا تلاش خواهد کرد تا این رژیم های زیر پرچم دموکراسی را از راه شورش های مردمی سرنگون کند. بلی، دقیقاً برای این هدف «تلاش خواهد کرد». زیرا دولت های بانفوذ در این و یا آن منطقه، برای نمونه روسیه، در پاسخ به آن برای فعال کردن راه های جایگزین خود تلاش خواهند کرد».
روزنامه نگاران این نشریه در ادامه، نوشته اند: «و اما، سلاحی که دولت ترامپ برای عربستان سعودی عرضه می کند، برای تداوم بخشیدن به این جنگ ها در این منطقه است».

ترکیه، ایران، چین و بریتانیای کبیر که از اتحادیه اروپا خارج می شود، تلاش می کنند طرح مبادله کالا را بر اساس راه جدید ابریشم و بدون مشارکت آمریکا و عربستان سعودی اجرایی کنند و در پاسخ، در لندن، تهران و بلوچستان، عملیات تروریستی به وقوع می پیوندد. آیا باید در آینده نزدیک، در انتظار وقوع رویدادهای ناخوشایند در آنکارا نیز بود؟

سلطه طلبی دیروزی جهانی ضمن مرعوب کردن رقبای خود که به طور ناگهانی به میدان آمده اند و با انتقال جریان مبادله کالا از خاک اروپا – آسیا به خاک خود، اقیانوس آرام و از طریق کانال پاناما نیز به اقیانوس اطلس، سعی دارد قدرت اقتصادی خود را حفظ کند. در حال حاضر، آمریکایی ها قدرتمندترین ناوگان جهان را در اختیار دارند و به خوبی، می توانند این مسیر را تحت کنترل خود قرار دهند.

سرعت ذوب شدن دژ شفاف جهان شمولان پیش روی مان که از تشکیل یک ابرقدرت خبر می داد و بر اساس اصول و ارزش های آمریکایی ها تدارک دیده شده بود، بسیار تأثیر گذار می باشد. وجود تضادها در سرمایه های ملی و به هم پیچیدگی گره منافع ملی بیش از آن شده است که چنین طرحی عملی شود. اتحادهای بر پایه ارزش ها از هم می پاشند و زمان مصلحت گرایی سودمند و زمان آن فرا می رسد که هر کسی باید مسئول زندگی خود باشد.

و این امر جایی برای تعجب ندارد، زیرا بر اساس کلاسیک کاپیتالیسم، «انسان در برابر انسان دیگر گرگ است» و صلح، یعنی «جنگ همه علیه همه». روشنفکران ساده لوح که امید به این بسته اند که قدرتمندان جهان، «بعد از غارت، آرام خواهند شد»، از واقعیت به دور قرار گرفته اند. شکسپیر می نویسد: «در جهان، جایی برای معجزه نیست: گرگ زاده عاقبت گرگ شود».

نویسنده: پاول ولکوف
منبع: اداره کل نشریات خارجی وزارت ارشاد به نقل از «وزگلیاد» / ١٠ ژوئن ٢٠١٧

لینک اصلی: اینجا
 
هدف از انتشار این مقاله، آشنایی با نگاه روسی به تحولات ایران است و دیدگاه نویسنده ضرورتاً مورد تأیید نیست.

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد